بررسي روند توسعه فرونشست دشت مشهد- چناران با استفاده از تصاوير راداري سنتينل -1 و ارتباط آن با افت سطح آب زيرزميني

بهره برداري گسترده از منابع آب زيرزميني در آبخوان مشهد- چناران در 50 سال گذشته (1400-1350) منجر به افت شديد سطح آب زيرزميني شده است. آثار منفي فرونشست ناشي از توسعه شديد منابع آب زيرزميني از اواخر دهه 1360در برخي نقاط دشت بروز كرده و در سال هاي اخير كل دشت را درگرفته است. در اين تحقيق فرونشست دشت مشهد چناران با استفاده از داده ماهواره راداري سنتينل-1 بين سال هاي 1393تا 1399 با استفاده از تكنيك تداخل سنجي سري زماني به روش طول خط مبناي كوتاه (SBAS)بررسي شده است. بررسي نقشه هاي فرونشست تهيه شده نشان مي دهد كه سه ناحيه فرونشستي در جنوب شرق شهر مشهد، شمال غرب شهر مشهد و شمال غرب دشت وجود دارد. حداكثر نرخ نشست سالانه در ناحيه دو فرونشستي در شمال غرب شهر مشهد برابر19 سانتي متر در سال بوده و در دو ناحيه فرونشستي 1 و 3 به ترتيب 8.9 و 12.1 سانتي متر در سال است. نتايج نرخ سري زماني برآورد شده با استفاده از پردازش تصاوير راداري در محل ايستگاه هاي GPS گلمكان و نيروگاه توس با مقادير اندازه گيري شده واقعي نشان دهنده انطباق بالاي اين دو سري زماني باهم است. انطباق منحني هاي هم افت 30 ساله سطح آب زيرزميني و نقشه فرونشست نشان مي دهد كه زون هاي فرونشست سه گانه منطبق بر مناطق داراي افت سطح آب زيرزميني بيش از 30 متر است. همچنين براي بررسي ارتباط فرونشست و افت سطح آب زيرزميني، با استفاده از داده هاي سطح آب زيرزميني و فرونشست در محل چاه هاي مشاهده اي منتخب ضرايب همبستگي و تعيين براي هر چاه محاسبه شده است. بر اساس بررسي ضرايب همبستگي به دست آمده چاه هاي انتخابي به دو گروه داراي ضريب همبستگي بيش از 0.8(75 درصد چاه ها ) و بين 0.46 تا 0.08تقسيم مي شوند كه نشان دهنده وجود رابطه همبستگي بسيار قوي و قوي بين نرخ فرونشست افت سطح آب زيرزميني در اغلب چاه هاي مشاهده اي است.