واكاوي اسطوره گيلگمش درپرتو رويكرد پل ريكور به استعاره

اسطورۀ گيلكمش اولين متن نگاشته شده توسط بشر است كه تاكنون كشف شده و در اهميت آن همين بس كه اين متن مكتوب و گلِ نوشت، سرچشمۀ مدنيت را بين‌النهرين معرفي مي‌كند. اما مهم‌ تر از اين مسئله، فهم مصاديق شگفتي است كه ما را به نوع نگرش‌ آدمي، حدود 3000 سال پيش از ميلاد مسيح، پيوند مي‌زند! از همين­رو مواجهه هرمنوتيكي با اين متن، مي‌تواند رهيافت روشني را براي درك عميق‌تر اين اسطوره به‌دست دهد. نظريۀ هرمنوتيك پل ريكور، تفسير را ره‌آورد ديالكتيك تبيين و فهم مي‌داند و از نظر او، زبان را مي‌توان موضوع مطالعه قرار داد. ريكور ميان انديشۀ منطقي و استدلالي ‌كه رويكرد ابزاري دارد و انديشه شاعرانه كه نمادين و استعاري است، تفاوت قائل مي‌شود. از همين‌رو به اسطوره‌ها، بوطيقا و روايت، نظر داشته و باور دارد كه درواقع، تخيل انسان ضمن بسط در عمق زبان، به او اين امكان را مي‌بخشد كه واژگاني تازه بيافريند يا آنها را براي بيان آنچه به زبان نمي‌آيد، به‌شكلي تازه تركيب و ارائه نمايد. ريكور، با تعريف خاصي كه از استعاره ارائه مي‌دهد، بر آن‌است كه ارتباط مؤثر را ميان تفسير و گفتمان آشكار سازد، زيرا استعاره آن جنبه از تجربيات ما را كه انگيزۀ آشكار شدن دارند اما در زبان هر روزه ما ديده نمي‌شوند، به بيان درمي‌آورد. پژوهش حاضر بر اساس رويكرد پل‌ ريكور به استعاره، در پي ‌ارائۀ تفسيري تازه‌تر از متن پيشاتاريخيِ گيلگمش است كه نزديك‌ترين نظرگاه به جهان ابتدائيِ انسان خردمندي است كه مفاهيم زيستنش را در قالب واژگاني منتخب، مي‌گستراند.