عنوان مقاله :
رخداد سوبژكتيويستي، تأكيدي بر تعين فرم زباني امر زيبا در انديشه كانت (با تأكيد بر تلقي انتولوژيكي هايدگر از مفهوم رخداد)
پديد آورندگان :
راه بار ، ندا دانشگاه مازندران , اصغري ، محمد دانشگاه تبريز - گروه فلسفه
كليدواژه :
كانت , هايدگر , رخداد , امر زيبا , فرم زباني , بازي
چكيده فارسي :
نوشتار حاضر تلقي سوبژكتيويستي كانت از مفهوم رخداد را در چگونگي صدور احكام زيباييشناختي ذيل تجربه زيباييشناختي واكاوي ميكند. بهطور عام، «رخداد» مفهومي انتولوژيكي در انديشه هايدگر است. هايدگر در مسير يافتن پرسش در باب فهم بنيادهاي دروني زبان، به موقعيت اصيل «ارايگنيس» يا رخداد بازميگردد. رخداد موقعيتي است كه در آن، زبان از طريق گفتار خود را عيان كرده و درباره خود سخن ميگويد و بدينشكل، ساير هستندگان نيز به عرصه حضور پاي ميگذارند. اما در كانت، تلقي سوبژكتيويستي از رخداد، در بازي آزاد ميان تخيل و فاهمه عيان ميشود. كانت بهطور مستقيم، مفهوم رخداد را در تبيين امر زيبا بهكار نميبرد، اما بررسي ديدگاه وي در باب اعتبار احكام زيباييشناختي، دلالت بر تعامل شناختي ميان فاهمه و تخيل دارد كه فراتر از قواعد و بنيادهاي معرفتشناختي، بهشكلي كلي، ضروري و همگاني، در وضعيت رخداد عيان ميشود. از نگاه كانت، چون چگونگي صدور احكام تأملي از سوي فاهمه با دشواري مواجه است و فاهمه فاقد مقولات پيشيتي است كه بتواند تأثرات حسي منطوي در تخيل را صورتبندي كند، صدور حكم خارج از قوانين شناختي بهشكلي رخدادگونه عيان ميشود. درواقع، سوژه فراتر از سوژگي خود، در نسبت با ابژه، به فراتر از ابژهگي در لحظه مواجهه، از طريق رخداد بازي به تعامل ميرسند. رخداد است كه اجازه نيدهد تعامل نخست سوژه با جهان و سپس بازي آزاد ميان تخيل و فاهمه صورت پذيرد.