تحليف مقامات سياسي از منظر حقوق عمومي ايران

هرچند سوگند در حوزه روابط ميان اشخاص حقيقي بيشتر مورد توجه قرار گرفته است، ولي در حوزه حقوق عمومي نيز شاهد استفاده از اين ابزار اخلاقي‌ ـ حقوقي از جمله در فرايند تصدي مناصب و سمت‏‌هاي عمومي هستيم. اين پژوهش به دنبال پاسخ به اين سؤال است كه آيا سوگند مقامات سياسي در آغاز فعاليت‏‌هاي خود در جمهوري اسلامي ايران صرفاً يك امر اخلاقي و تشريفاتي است يا الزامات حقوقي نيز به‌همراه دارد؟ بر اساس يك رويكرد، سوگند تنها وصف اخلاقي دارد و وجدان دروني فرد را براي اداي شايسته وظايف و مسئوليت‌هايش ضمانت مي‌گيرد. اما اين مقاله بر آن است تا نشان دهد، علاوه بر آثار اخلاقي، سوگند در حوزه حقوق عمومي هم علت محدثه سمت‏‌هاي عمومي و هم علت مبقيه آن مي‌باشد؛ به ‌گونه‌اي كه بدون اداي سوگند در برخي مشاغل حساس مشروعيت تصرفات آن شخص منتفي است، همچنان كه اگر شخص در زمان تصدي عامدانه و با قصد از مفاد سوگند تخطي نمايد زمينه عزل وي از سمت عمومي فراهم خواهد شد يا حداقل اين‌گونه بايد باشد. هرچند بر اساس مباني حقوق اساسي جمهوري اسلامي ايران رويكرد دوم قابليت اصطياد دارد، ولي هنوز سازوكار حقوقي ويژه‏‌اي براي اين موضوع مهم پيش‏‌بيني نشده است. اين پژوهش با رويكرد توصيفي‌ ـ تحليلي و جمع‏‌آوري مطالب آن با استفاده از روش كتابخانه‏‌اي انجام شده است.