دلالت هاي صحيفه سجاديه بر مسئله كميّت جمعيت و ديدگاه مستنبط از آنها

جمعيت و مسائل مرتبط با آن، از ديرباز مورد بحث و بررسي دانشمندان علوم اجتماعي بوده است. منابع معارف اسلامي كه يكي از آن ها «صحيفه‌ سجاديه» است، نيز در اين‌باره فرازها و دلالت هايي درخور توجه دارند. شيوه‌ اين پژوهش، اسنادي موردي،‌عمدتاً ناظر به صحيفه‌ سجاديه است و روش داوري آن، اجتهادي ـ تفسيري و شاخص مورد تمركز عبارت است از: تعداد فرزندان. هدف از اين پژوهش، بررسي دلالت هاي صحيفه‌ سجاديه بر مسئله‌ كميت جمعيت و كشف ديدگاه امام سجاد عليه السلام در اين باره است. اهم نتايج اين پژوهش، عبارتند از: فرزندخواهي فراوان، سپاسگزاري از خداوند به خاطر اعطاي فرزندان فراوان، طلب وسعت روزي در پيري و درخواست محروميت دشمنان از توان فرزندآوري. فرازهاي مستقيم صحيفه بر مطلوبيت فرزندآوري فراوان هستند. درحالي كه، دلالت ادبي جمع «وُلد» و «اولاد»، راز كم شمار بودن فرزندان برخي از مسلمانان، جهت دهي الهي به گرايش ها و رفتارها، همراه ساختن علم با عمل، فرمان برداري به اعضا و جوارح برخي از دلالت هاي جمعيتي غيرمستقيم در صحيفه بر اين مطلوبيت هستند. برخي ديگر از اين دلالت ها عبارتند از: استفاده از فرصت ها، به كمال رساندن هر فضيلت، درخواست برترين تقديرها، نعمت هاي بالاتر و فراوان شدن مرزبانان. نتيجه‌ مطالعه و بررسي اين فرازها ـ خصوصاً با انضمام سيره‌ فرزندآوري اهل بيت عليهم السلام ـ آن است كه از منظر امام سجاد عليه السلام، فرزندآوري فراوان مسلمانان در حد توان خانواده ها، مطلوب اسلام است؛ يعني، مطلوب است هر خانواده به هر مقدار كه مي تواند فرزندان بيشتري بياورد.