تجربۀ زيستۀ مادران ايراني در دورۀ آشيانۀ خالي: يك مطالعۀ پديدارشناختي

هدف پژوهش حاضر، شناسايي تجارب زيستۀ مادران از دورۀ آشيانۀ خالي بود. روش پژوهش حاضر كاربردي و از نوع كيفي پديدارشناسي تفسيري است. جامعۀ آماري پژوهش، كليۀ مادران شهر تهران در سال 1400 بودند كه تمام فرزندانشان ازدواج كرده بودند. نمونۀ مورد مطالعه شامل 8 نفر از جامعۀ فوق بود كه به روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شدند. از افراد مصاحبۀ نيمه‌ساختاريافته به عمل آمد. سپس مكتوب و به روش اسميت و اسبورن (2007) تجزيه و تحليل شد. در اين مطالعه شش مضمون اصلي شامل 1. ادراك مادر از فرزند، 2. همسرگزيني فرزند، 3. خروج فرزند از خانۀ پدري، 4. والدگري بعد از ازدواج فرزند، 5. ارتباط با همسر در دورۀ آشيانۀ خالي و 6. مقتضيات دورۀ سالمندي در تجارب مادران شناسايي شد. هريك از مضامين اصلي شامل زيرمضمون‌هايي بودند. جوهرۀ تجربه نيز ايفاي نقش‌هاي چندجانبه با محوريت حفظ انسجام خانواده به‌دست آمد. مطابق يافته‌هاي پژوهش، به‌نظر مي‌رسد فرزندان و امور مربوط به آن‌ها، حساس‌ترين مسئله براي والدين به‌ويژه مادر هستند و تمام مراحل زندگي والدين از جمله مرحلۀ آشيانۀ خالي، منطبق بر آن‌ها تنظيم مي‌شود. نتايج پژوهش حاضر مي‌تواند براي غني‌سازي ارتباط والد-فرزندي و ارتباط همسران در دورۀ آشيانۀ خالي، مورد استفادۀ خانواده‌ها و درمانگران قرار گيرد.