ارزيابي كاربرد خاكي اسيد هيوميك و تنش كم‌آبياري بر رشد، خواص كيفي ميوه و كارآيي مصرف آب عروسك پشت پرده (Physalis peruviana L.)

به‌منظور بررسي اثر اسيد هيوميك بر رشد، خواص كيفي ميوه و كارآيي مصرف آب عروسك پشت پرده (Physalis peruviana L.) تحت شرايط كم آبياري، آزمايشي به‌صورت كرت‌‌هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال ۱۴۰۰ اجرا شد. تيمار‌هاي آزمايشي شامل سه سطح آبياري (100، 80 و 60 درصد نياز آبي گياه) و سه سطح اسيد هيوميك (صفر، 1.5 و 3 كيلوگرم در هكتار) بود. نتايج نشان داد كه تنش كم آبياري به طور معني داري رشد و عملكرد ميوه را كاهش داد، به‌طوري‌كه تيمار كم آبياري 60 درصد باعث كاهش 18.6 درصد ارتفاع بوته و 22.2 درصد عملكرد ميوه در مقايسه با آبياري 100 درصد شد. كاربرد خاكي اسيد هيوميك، ارتفاع بوته، عملكرد ميوه در بوته، كارايي مصرف آب و كلروفيل كل و خواص كيفي ميوه از جمله اسيديته قابل تيتراسيون، مواد جامد محلول و ويتامين ث ميوه را تحت شرايط آبياري نرمال و كم آبياري افزايش داد. بيشترين ارتفاع بوته (200/33 سانتي‌متر)، كلروفيل كل (2/42 ميلي گرم بر گرم وزن تر)، اسيديته قابل تيتراسيون (1/81 درصد) و ويتامين ث (19/52 ميلي گرم بر گرم وزن تر) با كاربرد خاكي ۳ كيلوگرم در هكتار اسيد هيوميك تحت شرايط كم آبياري 100 درصد نياز آبي گياه به دست آمد. حداكثر مواد جامد محلول ميوه (12/63 درجه بريكس) و كارايي مصرف آب (23/۱ كيلوگرم بر متر مكعب) در گياهان تيمار شده با اسيد هيوميك 3 كيلوگرم در هكتار در شرايط آبياري ۶۰ درصد مشاهده شد. در مقايسه با گياهان شاهد تحت آبياري 100 درصد، كاربرد اسيد هيوميك 3 كيلوگرم در هكتار تحت آبياري 100 و 80 درصد، به‌ترتيب باعث افزايش 25 و 4 درصد مقدار عملكرد ميوه شد و در شرايط كم آبياري 60 درصد نياز آبي با كاهش 11 درصد عملكرد ميوه، در مصرف آب 40 درصد صرفه جويي شد. با توجه به نتايج، كاربرد اسيد هيوميك 3 كيلوگرم در هكتار جهت بهبود كارايي مصرف آب، عملكرد و كيفيت ميوه عروسك پشت پرده گونه پروويانا تحت شرايط آبياري نرمال و كم آبياري پيشنهاد مي شود.