تأثير زمان و غلظت‌هاي مختلف هيپوكلريت‌ سديم، قارچ‌كش كاربندازيم و كلريد جيوه در مهار آلودگي‌ پياز لاله واژگون (Fritillaria spp.) در محيط كشت بافت

رفع آلودگي به عنوان يك چالش اساسي در تكنيك كشت سلول، بافت و اندام گياهي به‌شمار مي‌رود. با اينكه روش‌هاي مختلفي براي اين منظور وجود دارد، امّا توسعه روش‌هاي ضدعفوني مختص هر گونه يك عامل مهم در استقرار و موفقيت سيستم كشت بافت به‌شمار مي‌رود. لذا، پژوهش حاضر به منظور بررسي تأثير زمان و غلظت‌هاي مختلف هيپوكلريت‌ سديم، قارچ كش كاربندازيم و كلريد جيوه در مهار آلودگي‌ پيازهاي لاله واژگون (Fritillaria spp.) در محيط كشت بافت به صورت طرح كاملاً تصادفي در آزمايشگاه بيوتكنولوژي دانشگاه زنجان اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل قارچ كش 0/1 درصد در زمان‌هاي مختلف (صفر، 30،25، 35 و 40 دقيقه)، پنج سطح هيپوكلريت سديم (صفر ، 1، 1/5، 2، 2/5 و 3 درصد) در زمان‌هاي مختلف (صفر ، 7، 9، 10، 12 و 15 دقيقه)، الكل 70 درصد با زمان (صفر ، 60 و 90 ثانيه) و كلريد جيوه (صفر ، 0/1 و 0/2 درصد) بود. نتايج پژوهش حاضر نشان داد كه با وجود اينكه كمترين درصد آلودگي در زمان 40 دقيقه قارچ كش كاربندازيم، الكل 70 درصد در زمان 90 ثانيه، غلظت 3 درصد و زمان 15 دقيقه هيپوكلريت سديم و غلظت 0/2 درصد كلريد جيوه حاصل شد، امّا ميزان زنده‌ماني ريزنمونه‌ها به كمترين ميزان كاهش يافت و باعث قهوه‌اي شدن ريزنمونه‌ها شد. طبق نتايج حاصل، بهترين تيمار با رفع آلودگي 80 درصد و درصد زنده ماني بالا، زمان 30 دقيقه قارچ كش، زمان 60 ثانيه الكل 70 درصد، هيپوكلريت سديم 2 و 2/5 درصد به ترتيب به‌مدت 12 و 10 دقيقه و كلريد جيوه 0/1 درصد به‌مدت هفت دقيقه بود. لذا استفاده از تيمارهاي ذكر شده در شرايط كشت درون شيشه‌اي، جهت كاهش آلودگي و ريزازديادي پيازهاي گياه لاله واژگون پيشنهاد مي‌گردد.