مقايسهٔ طرح‌واره‌درماني و رفتاردرماني‌ شناختي در بهبود شاخص‌هاي باليني بيماران دوقطبي نوع يك

زمينه و هدف: اختلال دوقطبي پنجمين عامل ازكارافتادگي افراد در سطح جهان است. تصور بر اين است كه اختلال دوقطبي نوع يك، يك‌درصد از جمعيت را در بر مي‌گيرد. هدف اين پژوهش مقايسهٔ طرح‌واره‌درماني و رفتاردرماني ‌شناختي در بهبود شاخص‌هاي باليني بيماران مبتلا به اختلال دوقطبي نوع‌ يك بود.روش‌بررسي: روش اين پژوهش شبه‌آزمايشي از نوع پيش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه و دورۀ پيگيري سه‌ماهه بود. جامعهٔ آماري پژوهش بيماراني بودند كه در سال ۱۳۹۷ به مركز توان‌بخشي بيماران مزمن رواني دلارام ‌گرگان مراجعه كرده بودند. از ميان آن‌ها تعداد ۲۴ نفر، به‌روش نمونه‌گيري غيرتصادفي هدف‌مند انتخاب شدند وبه‌روش‌ تصادفي در دو گروه آزمايش و يك‌ گروه گواه جاي ‌داده شدند. ابزار جمع‌آوري داده‌ها مقياس درجه‌بندي افسردگي دوقطبي (برك و همكاران، ۲۰۰۷) بود. هريك از گروه‌هاي آزمايش در طي ده جلسه، هفته‌اي يك ‌جلسهٔ ۷۰دقيقه‌اي، به‌صورت گروهي تحت درمان قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از آزمون تحليل واريانس با اندازه‌گيري مكرر در سطح معنا‌داري ۰٫۰۵ به كمك نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۳ ‌تحليل شدند. يافته‌ها: نتايج نشان ‌داد، در بررسي علائم روان‌شناختي (۰٫۲۸۹=p) و علائم جسماني (۰٫۳۱۶=p) ميان گروه‌هاي آزمايشي طرح‌واره‌درماني و رفتاردرماني‌ شناختي و گروه گواه، در بهبود علائم جسماني و علائم روان‌شناختي طي سه مرحلهٔ پيش‌آزمون و پس‌آزمون و پيگيري تفاوت معناداري مشاهده نشد؛ اما در بررسي علائم آميخته مشخص شد، تفاوت معناداري در بهبود اين علائم در هر سه مرحلهٔ پيش‌آزمون و پس‌آزمون و پيگيري ميان گروه‌هاي مذكور وجود داشت (۰٫۰۳۸=p).نتيجه‌گيري: باتوجه به يافته‌هاي اين پژوهش مي‌توان نتيجه گرفت كه تمركز بيشتر طرح‌واره‌درماني به مقولهٔ هيجان‌ها و ارتباط ميان درمانگر و درمانجو، تمرين‌هاي مرتبط با ذهنيت سالم و طرح‌واره‌هاي كارآمد جايگزين و نپرداختن مستقيم به افكار و احساسات منفي در ابتداي امر، امكان پذيرش اين درمان را از سوي بيماران، بيشتر مي‌‌كند.