مقايسهٔ عملكرد‌هاي عصب-روان‌شناختي (توجه انتخابي، حافظهٔ كاري، انعطاف‌پذيري شناختي) دانش‌آموزان دختر مبتلا به اختلال بيش‌فعالي/ كمبود توجه و دانش‌آموزان با اختلالات يادگيري و دانش‌آموزان دختر عادي

زمينه و هدف: در تحقيقات قبلي، تفاوت دانش‌آموزان دختر مبتلا به اختلال بيش‌فعالي/كمبود توجه و دانش‌آموزان داراي اختلالات يادگيري با گروه دانش‌آموزان عادي در عملكردهاي عصب‌روان‌شناختي روشن نشده است؛ بنابراين پژوهش حاضر با هدف مقايسهٔ توجه انتخابي، حافظهٔ كاري و انعطاف‌پذيري شناختي دانش‌آموزان دختر مبتلا به اختلال بيش‌فعالي و كمبود توجه و دانش‌آموزان داراي اختلالات يادگيري با دانش‌آموزان عادي انجام گرفت. روش‌بررسي: روش پژوهش از نوع علّي‌مقايسه‌اي بود. جامعهٔ آماري را تمامي دانش‌آموزان دختر مراجعه‌كننده به مركز مشاوره و خدمات روان‌شناختي آموزش‌و‌پرورش و مركز اختلالات يادگيري در شهر مرند تشكيل دادند. نود دانش‌آموز دختر شامل سي نفر در گروه مبتلا به اختلالات يادگيري، سي نفر در گروه مبتلا به اختلال بيش‌فعالي/كمبود توجه و سي نفر در گروه عادي به‌روش نمونه‌گيري دردسترس انتخاب شدند و از نظر سن، جنسيت و سطح تحصيلات همتاسازي شدند. ابزارهاي گردآوري داده‌ها، آزمون دسته‌بندي كارت‌هاي ويسكانسين (گرانت و برگ، ۱۹۴۸)، آزمون رايانه‌اي رنگ-واژهٔ استروپ و آزمون حافظهٔ كاري وكسلر (وكسلر، ۱۹۳۰) بود. تحليل داده‌ها با استفاده از آزمون تحليل واريانس يك‌‌راهه (آنوا) و آزمون تعقيبي توكي در نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۰ در سطح معناداري ۰٫۰۵ انجام شد. يافته‌ها: بين گروه عادي با گروه‌ مبتلا به اختلال بيش‌فعالي/كمبود توجه (۰٫۰۰۱ p) و گروه داراي اختلالات يادگيري (۰٫۰۵ p) در متغير توجه انتخابي تفاوت معنادار مشاهده شد؛ همچنين گروه عادي در متغير انعطاف‌پذيري شناختي مؤلفه‌هاي تعداد طبقات تكميل‌شده و خطاهاي درجاماندگي (۰٫۰۰۱ p) و متغير حافظهٔ كاري مؤلفه‌هاي حافظهٔ ارقام مستقيم و معكوس (۰٫۰۰۱ p) با دو گروه ديگر تفاوت معناداري داشت؛ به‌طوري‌كه گروه عادي عملكرد بهتري داشت. همچنين بين گروه با اختلالات يادگيري و گروه مبتلا به اختلال بيش‌فعالي/كمبود توجه در متغير انعطاف‌پذيري شناختي مؤلفۀ تعداد طبقات تكميل‌شده (۰٫۰۵ p) و حافظهٔ كاري مؤلفۀ حافظهٔ ارقام معكوس (۰٫۰۵ p) تفاوت معنادار وجود داشت؛ اما تفاوت دو گروه در متغير توجه انتخابي معنادار نبود (۰٫۰۵ p). نتيجه‌گيري: براساس يافته‌ها نتيجه گرفته مي‌شود، دانش‌آموزان مبتلا به اختلال بيش‌فعالي/كمبود توجه مشكلات بيشتري در انعطاف‌پذيري شناختي و حافظهٔ كاري دارند.