تعيين اثربخشي درمان شناختي-رفتاري بر اضطراب، استرس ادراك‌شده و راهبردهاي مقابله با درد بيماران مبتلا به سرطان خون

زمينه و هدف: علاوه‌بر تأثير مسائل روان‌شناختي در شكل‌گيري سرطان، تشخيص و درمان سرطان نيز با استرس و اضطراب همراه است كه سلامت فرد را به‌طور منفي تحت‌تأثير قرار مي‌دهد. پژوهش حاضر با هدف تعيين اثربخشي درمان شناختي-رفتاري بر اضطراب، استرس ادراك‌شده و راهبردهاي مقابله با درد بيماران مبتلا به سرطان خون انجام شد. روش‌بررسي: روش پژوهش، نيمه‌آزمايشي با هدف كاربردي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه گواه بود. جامعهٔ آماري پژوهش را تمامي بيماران مبتلا به سرطان خون شهر اصفهان در سال ۱۳۹۸ تشكيل دادند كه از بين آن‌ها سي نفر به‌صورت دردسترس انتخاب شدند. سپس به‌روش تصادفي در گروه درمان شناختي-رفتاري (۱۵=n) و گروه گواه (۱۵=n) قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از مقياس استرس ادراك‌شده (كوهن و همكاران، ۱۹۸۳)، سياهۀ اضطراب بك (بك و همكاران، ۱۹۸۸) و پرسش‌نامهٔ راهبردهاي مقابله با درد (روزنشتايل و كيف، ۱۹۸۳) در دو دورهٔ زماني پيش از اجراي مداخله و پس از اجراي مداخله جمع‌آوري شد. براي تحليل داده‌ها، روش تحليل كوواريانس تك‌متغيره با استفاده از نرم‌افزار SSPS نسخهٔ ۲۲ به‌كار رفت. سطح معناداري آزمون‌ها ۰٫۰۵ در نظر گرفته شد.يافته‌ها: نتايج نشان داد، با كنترل اثر نمرات پيش‌آزمون، بين گروه آزمايش و گروه گواه از لحاظ اضطراب (۰٫۰۰۱ p)، استرس ادراك‌شده (۰٫۰۰۱ p) و راهبردهاي مقابله با درد (۰٫۰۰۱ p) تفاوت معنادار وجود داشت. نتيجه‌گيري: براساس يافته‌هاي پژوهش نتيجه گرفته مي‌شود، درمان شناختي-رفتاري بر كاهش اضطراب و استرس ادراك‌شده و افزايش راهبردهاي مقابله با درد بيماران مبتلا به سرطان خون مؤثر است و مي‌توان از اين درمان درجهت بهبود اين مشكلات روان‌شناختي بيماران مبتلا به سرطان خون استفاده كرد.