طراحي و بررسي ويژگي‌هاي روان‌سنجي پرسش‌نامهٔ طرح‌واره‌هاي ناكارآمد معنوي

زمينه و هدف: طرح‌واره‌هاي ناكارآمد معنوي، سازگاري ما را با هنجارهاي اجتماعي دچار مشكل مي‌كنند. پژوهش حاضر با هدف طراحي و بررسي ويژگي‌هاي روان‌سنجي پرسش‌نامهٔ طرح‌واره‌هاي ناكارآمد معنوي انجام شد. روش‌بررسي: طرح پژوهش حاضر از نوع ساخت و توسعهٔ ابزار بود. جامعهٔ آماري پژوهش را تمامي كاركنان شركت نفت فلات قاره در سال ۱۳۹۸ تشكيل دادند. تعداد دويست نفر با روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شدند. به‌منظور بررسي روايي محتوايي با روش دلفي از سه نفر از متخصصان روان‌شناسي و براي ارزيابي روايي محتوايي از شاخص لاوشه (شاخص كلـي روايــي محتــوايي و نســبت روايــي محتوايي) و براي بررسي روايي صوري از ده نفر از كاربران نهـايي پرسش‌نامه استفاده شد. سپس به‌منظور بررسي روايي سازه، روش تحليل عاملي اكتشافي و به‌منظور بررسي پايايي، ضريب آلفاي كرونباخ و روش آزمون-بازآزمايي به‌كار رفت. تحليل داده‌ها با نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۴ انجام پذيرفت.يافته‌ها: نتايج حاصل از بررسـي روايـي محتـوايي كيفي منجربه حذف نوزده گويه و بازنويسي شش گويـه شـد و پرسش‌نامه با ۵۱ گويه تهيه گرديد. نتايج تحليل عاملي اكتشافي نشان داد، پرسش‌نامهٔ طرح‌واره‌هاي ناسازگار معنوي متشكل از ده عامل است كه درمجموع، ۵۶٫۷۵درصد واريانس را تبيين مي‌كند. آلفاي كرونباخ خرده‌مقياس‌هاي اين پرسش‌نامه به‌ترتيب براي محروميت هيجاني نسبت به خدا ۰٫۹۱، رهاشدگي معنوي ۰٫۷۹، نقص و شرم معنوي ۰٫۸۱، آسيب‌پذيري معنوي ۰٫۷۹، خويشتن تحول‌نيافتهٔ معنوي ۰٫۸۹، اطاعت معنوي ۰٫۷۶، معيارهاي سرسختانهٔ معنوي ۰٫۸۳، استحقاق/بزرگ‌منشي معنوي ۰٫۷۸، منفي‌گرايي/بدبيني ۰٫۸۵ و كفر و شرك ۰٫۸۲ و براي ضريب آلفاي كرونباخ كلي پرسش‌نامه ۰٫۸۶ به‌دست آمد. نتيجه‌گيري: براساس يافته‌هاي اين پژوهش، پرسش‌نامهٔ طرح‌واره‌هاي ناسازگار معنوي، ابزاري پايا و روا است و مي‌تواند در بخش‌هاي پژوهشي و مشاوره مدنظر قرار گيرد.