«آسيب پذيري اجتماعي» شهروندان اصفهاني در مواجهه با اپيدمي كوويد 19: يك مطالعۀ تركيبي

اپيدمي كوويد 19، عصر حاضر را با مخاطراتي جديد و دامن‌گستر مواجه كرده است. پژوهش حاضر، ابتدا تجربۀ زيستۀ شهروندان اصفهاني از آسيب‎‎‍پذيري دوران كرونا را واكاوي مي‏كند و سپس ميزان آسيب‌پذيريِ گروه‌هاي مختلف اجتماعي را در جامعۀ آماري كل شهروندان اصفهاني مي‌سنجد. پژوهش حاضر، از‌نظر روش‌شناسي يك تحقيق تركيبي از نوع متوالي كيفي-كمي است. روش كيفي از نوع پديدارشناسي است. بر اين اساس با استفاده از تكنيك نمونه‌گيري هدفمند‌، تعداد 30 نفر از افرادي انتخاب شدند كه به اقتضاي شرايط خويش، تجربۀ آسيب‎ديدگي بيشتري از كروناويروس داشتند‌. مصاحبه‌ها از نوع نيمه‌ساختاريافته بود. پس از پياده‌سازي مصاحبه‌ها و تبديل گفت‌وگوها به متن، داده‌ها با استفاده از روش تحليل دادۀ كولايزي كدگذاري و تفسير شد. در بخش كمي، با انجام تحقيق پيمايشي، ميزان «آسيب‌پذيري شهروندان اصفهاني از مواجهه با كرونا» بر‌ نمونه‎اي معرف از كل شهروندان 19 تا 64 سالۀ شهر اصفهان،‌ سنجش شد. با استفاده از فرمول كوكران و شيوۀ نمونه‌گيري سهميه‎اي، 483 نفر از شهروندان‌ مطالعه شدند. نتايج بخش كيفي نشان داد شهروندان اصفهاني طي زندگي در شرايط كرونايي و برهمكنشي‎هاي اجتماعي با اين شرايط، آسيب‎هاي مختلفي را تجربه‎ كرده‎اند كه در پنج مقولۀ آسيب‌هاي اقتصادي،‌ فرهنگي،‌ آموزشي، ‌اجتماعي و ‌نهادي قرار گرفته‌اند. نتايج آزمون فرضيات نشان داد در آسيب‎‍هاي اقتصادي، شغلي و اجتماعي، ميانگين نمرات پاسخگويان از حد متوسط نرمال پايين‌تر است و گوياي آن است كه شهروندان اصفهاني از‌لحاظ اقتصادي و اجتماعي آسيب‌پذيري كمتري داشته‌اند، اما در حوزۀ آسيب‎هاي فرهنگي، نهادي و آموزشي، ميانگين نمرات پاسخگويان بالاتر از حد متوسط نرمال است. ميزان آسيب‎پذيري در ابعاد اقتصادي، فرهنگي و آموزشي، در بين طبقات مختلف اجتماعي به‌گونه‎‍اي معنادار متفاوت است، اما در ديگر ابعاد تفاوت معناداري در بين طبقات مختلف اجتماعي وجود ندارد. بنابراين، آسيب‎پذيري شهروندان اصفهاني از شرايط همه‌گيري كرونا، ناشي از فقدان نظام منسجم و كارآمد مديريت بحران‎ در كشور، بيشتر از نوع فرهنگي و نهادي است، حال آنكه در سطوح اجتماعي و اقتصادي توانسته‌اند خود را با شرايط اپيدمي سازگار كنند. اين نتايج‌ تلويحات كاربردي در تدوين مداخلات براي بحران‌هاي كنوني و آيندۀ كلان‌شهر اصفهان و چه‌بسا جامعۀ ايران خواهد داشت.