عنوان مقاله :
ضابطهمندكردن قاعدۀ ترك استفصال و تبيينِ كاربست هاي آن در دانش اصول فقه
پديد آورندگان :
محقق گرفمي ، البرز دانشگاه علوم اسلامي رضوي - كارشناسي ارشد گروه علوم قرآن وحديث , دلبري ، سيد علي دانشگاه علوم اسلامي رضوي - دانشيار گروه علوم قرآن و حديث
كليدواژه :
شمول حكم , ترك استفصال , حديث , كاربست اصولي
چكيده فارسي :
بخش عمدهاي از روايات در قالبِ پرسشوپاسخ راوي و معصوم(ع) گزارش شدهاند. شناخت مؤلفههاي موجود در پاسخ معصوم(ع) ياريرسانِ مجتهد در استنباط حكم شرعي است. يكي از قواعد كاربردي در اين سپهر، «ترك استفصال» نام دارد. اين قاعده، گوياي آن است كه ادلهٔ لفظي بر فرضهاي مختلف، مشتمِل است. در پژوهش حاضر بهروش اِسنادي و توصيفيتحليلي، تبيين نظاممندي از قاعدۀ مذكور ارائه و شرايط بهكارگيري آن ضابطهمند شده است. در گام بعد، با تبيين كاربستهاي اين قاعده در دانش اصول فقه و درج نمونههاي حديثي مناسب، جنبههاي كاربردي قاعده روشن شده است. برخي از مواضع كاربرد قاعده به اين قرار است: حكم تكليف در زمينه علم اجمالي، مفهومشناسي شك در استصحاب، تعارض دو استصحاب، دلالتِ اخبار علاجيه، حكم تقليد از شخصي كه بالفعل به اجتهاد نرسيده، بررسي شرطيت ثبات مذهب در تقليد استمراري و حكم استقلال عامي در امر قضاوت.