پيش نگري متغيرهاي دما و بارش حوضه آبريز خزر با ارزيابي تأثير روش هاي تصحيح اريبي و بكارگيري همادي مدل ‎هاي اقليمي CMIP6

مدل‌هاي گردش عمومي (GCMs) ابزارهاي بسيار مهمي براي درك تغيير اقليمي آينده هستند. با اين حال، اين مدل ‌ها منابعي متعدد از عدم قطعيت را به فرآيند پيش نگري متغيرهاي اقليمي و ارزيابي تأثيرات تغيير اقليم بر مدل‌هاي زيست‌محيطي و هيدرولوژي وارد مي‌كنند. علاوه بر اين، استفاده از داده‌هاي خروجي GCM نيازمند ارزيابي دقت آن در مقايسه با داده‌هاي مشاهداتي است. هدف اين مطالعه مقايسه خروجي‌هاي 13 مدل CMIP6 با مشاهدات، با استفاده از دو تكنيك اصلاح خطا به نام نگاشت چندكي و مقياس‌گذاري خطي، به همراه يك رويكرد ميانگين‌گيري بيزي است. براي بررسي تغييرات آينده متغيرهاي دما و بارش در حوضه خزر، پيش ‌نگري‌ هاي شبيه‌ سازي شده مدل‌هاي اقليمي، در دو سناريوي SSP245  و  SSP585 انتخاب شدند .نتايج نشان مي‌دهد روش نگاشت چندكي با وجود عملكرد بهتر آن در اصلاح مدل هاي اقليمي، اما در ايستگاه هايي كه اريبي در طول زمان ناايستا است كارايي پايين داشته و تصحيح به‌درستي صورت نمي گيرد. همچنين، استفاده از همادي مدل‌ها ميزان دقت بالاتري نسبت به مدل‌هاي فردي فراهم مي‌كند. با وجود اينكه، ميانگين‌گيري از مدل‌ها پس از اصلاح خطا، نوسانات حدي سري زماني را كاهش مي‌دهد، اما داراي دقت و عملكردي بهتر از ميانگين‌گيري از مدل‌هاي قبل از اصلاح و سپس اصلاح اريبي آن، است. نتايج نشان داد كه ميانگين بارش حوضه آبريز خزر طبق دو سناريوي SSP585  و SSP245 در هر دو دوره آينده نزديك (2050-2021) و دور (2080-2051) نسبت به دوره‌هاي مشاهداتي قابل توجه نبوده و بين صفر تا 6 درصد قرار دارد؛ اين در حالي است كه افزايش ميانگين دماي حوضه طبق سناريوي SSP245 (SSP585) در دو دوره ‌ي آينده نزديك (2050-2021) و آينده دور (2080-2051) نسبت به دوره‌هاي مشاهداتي به ترتيب 1/67 و 3/14 (1/8 و 3/65) درجه سلسيوس خواهد بود.