تأثير متقابل جهاني شدن و نوآوري بر بهره وري كل عوامل در كشورهاي منتخب توليدكننده علم

بي شك يكي از راههاي تحقق اقتصاد دانش‌بنيان، ارتقاء بهره‌وري كل عوامل از طريق گسترش فعاليت هاي نوآورانه و جذب سرريز دانش نهفته در فناوري‌هاي وارداتي است. آنچه اين فرآيند را تسهيل مي‌كند، كيفيت نهادي مناسب و  استفاده هدفمند از ظرفيت جهاني شدن در ابعاد مختلف است. در اين راستا، پژوهش حاضر با رويكرد داده هاي تابلويي و روش گشتاورهاي تعميم يافته (GMM) به بررسي تأثير متقابل جهاني شدن و نوآوري بر بهره‌وري كل عوامل در دو گروه از كشورهاي منتخب توليدكننده علم با درآمدسرانه بالاي 20 هزار دلار و كشورهاي منتخب توليدكننده علم با درآمدسرانه پايين 20 هزار دلار، طي دوره 2019-2011 پرداخته است. نتايج بيانگر تاثير مثبت و معني‌داري اثر متقابل جهاني شدن و نوآوري با ضرايب تخميني متفاوت بر بهره وري كل عوامل در هر دو گروه از كشورهاي منتخب است. ضرايب تخميني متغيرهاي كنترل مشوق هاي اقتصادي و رژيم نهادي و آموزش و توسعه منابع انساني در هر دو گروه از كشورهاي منتخب مثبت و معني دار است، در حالي كه ضريب تخميني متغير كنترل آزادي اقتصادي در كشورهاي با درآمدسرانه بالا، مثبت و در كشورهاي با درآمدسرانه پايين، منفي و معني‌دار است. بنابر يافته‌هاي پژوهش مي‌توان گفت، جهاني‌شدن به خودي خود نمي‌تواند عامل ارتقاء بهره‌وري عوامل محسوب شود. بلكه بهره‌گيري هدفمند از ظرفيت سرمايه‌انساني در بستر كيفيت نهادي مناسب مي‌تواند موجب بهره‌مندي از مزاياي مثبت جهاني شدن و آزادي اقتصادي در جهت ارتقاء بهره‌وري كل عوامل شود.