بررسي نقش مورچه هاي همزيست در حفاظت از شپشك آرد آلود جنوب (.Nipaecoccus virdis (New در مقابل پارازيتوئيدها بر روي درختان مركبات دزفول

امكان حمايت مورچه Crematogaster antaris (Forel) از شپشك آرد آلود جنوب Nipaecoccus viridis (Homoptera Pseudococcidae) در مقابل دو گونه زنبور پارازيتوئيد Anagyrus dactylopii (How.) (Hym. : Encyritidae) و A. agraensis (Sara) در يك باغ مركبات و آزمايشگاه مورد بررسي قرار گرفت. دو گروه 5 تايي از درختان ليموترش آلوده به شپشك آرد آلود بطوري انتخاب گرديدند كه بر روي يك گروه فعاليت مورچه مشاهده مي شد و در گروه ديگر فاقد مورچه بودند. براي جلوگيري از ورود مورچه بر روي درختان فاقد مورچه از گوني آغشته به محلول 5% از پودر و تابل كارباريل 85% بدور تنه استفاده شد. نمونه برداري در دو فصل بهار و پاييز انجام و در هر نمونه برداري پنج شاخه آلوده از هر درخت انتخاب شد. در آزمايشگاه شپشكها تشريح و درصد پارازيتيسم محاسبه و مقايسه گرديد. شپشك آرد آلود و زنبورهاي پارازيتوئيد در شرايط آزمايشگاه بر روي كدو حلوايي و سيب زميني پرورش داده شدند و مورچه هاي مورد نياز از روي درختان مركبات جمع آوري گرديدند. يازده تيمار كه هر كدام شامل صفر، يك، دو، سه ... ده مورچه، 20 شپشك و سه جفت زنبور نر و ماده بود مورد استفاده قرار گرفت. پس از 24 ساعت زنبورها خارج و درصد پارازيتيسم محاسبه شد. در باغ مركبات درصد پارازيتيسم درختان مورچه دار كمتر از درختان بدون مورچه بود. در شرايط آزمايشگاه با افزايش تعداد مورچه درصد پارازيتيسم روند كاهشي داشت. برحسب گونه پارازيتوئيد مورد، آزمايش تعداد 1-4 مورچه با شاهد بدون مورچه فرقي نداشتند. بنابراين چنين نتيجه مي شود كه مورچه C. antaris Forel شپشك آرد آلود را در مقابل زنبورهاي پارازيتوئيد محافظت مي كند. بهمين جهت در مواقعي كه جمعيت مورچه ها بر روي درختان مركبات زياد است با جلوگيري از فعاليت مورچه ها بر روي درختان مركبات مي توان به كنترل بيولوژيكي با زنبورهاي پارازيتوييد كمك نمود.