برآورد پارامترهاي ژنتيكي صفت توليد شير گاوهاي هلشتاين ايران در مناطق آب وهوايي، سطوح توليدي و اندازه گله مختلف در سه دوره اول شيردهي

پارامترهاي ژنتيكي صفت توليد شيردر جمعيت گاوهاي هلشتاين ايران، با استفاده از ركوردهاي جمع آوري شده توسط مركز اصلاح نژاد دام كشور در طي سالهاي 1362 تا 1383 برآورد شد. پارامترها بر اساس مدل حيواني تك صفتي و سه صفتي برآورد گرديد. اطلاعات دوره هاي شيردهي اول، دوم و سوم بر اساس منطقه آب و هوايي، اندازه گله و متوسط توليد تقسيم بندي شدند. در تجزيه تك صفتي پارامترهاي ژنتيكي صفت توليد شير در هر يك از شيردهي ها بطور مجزا برآورد گرديد. در مورد اجزاي واريانس و وراثت پذيري در سه منطقه آب و هوايي، مشخص شد كه سه جزء واريانس (افزايشي، باقيمانده و فنوتيپي) و وراثت پذيري در سه شيردهي، در منطقه خشك بياباني بيشترين و در منطقه مرطوب كمترين بود. در مورد اجزاي واريانس و وراثت پذيري سه اندازه گله در سه شيردهي، مشخص شد كه با افزايش اندازه گله ها در سه دوره شيردهي، اجزاي واريانس و همينطور وراثت پذيري افزايش مي يابد. در مورد اجزاي واريانس و وراثت پذيري در سه سطح توليدي، مشخص شد كه در شيردهي اول، واريانس افزايشي در سطح توليد متوسط بيشترين و واريانس باقيمانده در سطح توليد بالا بيشترين مقدار بود ولي در شيردهي هاي دوم و سوم، هر سه واريانس افزايشي، باقيمانده و فنوتيپي در سطح توليد بالا بيشترين مقدار بود. وراثت پذيري در شيردهي اول، براي سطوح توليدي بالا كمترين و براي سطوح توليدي متوسط بيشترين بود ولي در شيردهي هاي دوم و سوم وراثت پذيري در سطوح توليدي بالا بيشترين بود. در تجزيه و تحليل سه صفتي به طور انتخابي از ميان زيرگروهها، زيرگروههاي متعلق به منطقه آب و هوايي خشك بياباني، سطح توليدي بالا و اندازه گله بزرگ در سه دوره شيردهي مورد تجزيه قرار گرفت. نتايج مقايسه تجزيه تك صفتي و سه صفتي نشان مي دهد كه در تجزيه سه صفتي مقادير مولفه هاي واريانس و وراثت پذيري، تفاوت معني داري با تجزيه تك صفتي نداشت. همچنين نتايج نشان مي دهد كه همبستگي هاي ژنتيكي و فنوتيپي بين دوره هاي شيردهي متوالي (اول- دوم و دوم- سوم) بيشتر از دوره هاي شيردهي غير متوالي (اول- سوم) مي باشد.