بررسي كمي تاثير خشك سالي بر عملكرد محصول جو در آذربايجان شرقي به روش رگرسيوني چند متغيره

متغیرهای آب و هوایی به‌ ویژه بارندگی در سال زراعی نقش اصلی را در پیش‌بینی عملكرد محصول ایفا می‌كنند. هدف از این تحقیق تخمین عملكرد محصول با استفاده از پارامترهای هواشناسی و شاخص‌های خشك‌سالی به روش كلاسیك بود. برای رسیدن به این هدف در ابتدا ده پارامتر هواشناسی و دوازده شاخص خشك‌سالی در ایستگاه‌های تبریز و میانه از نظر نرمال بودن و هم ‌راستایی سنجش شدند. سپس تحلیل هم‌بستگی یك و چندمتغیره بین عملكرد محصول جو با پارامترهای هواشناسی و شاخص‌های خشك‌سالی انجام گرفت. نتایج این بررسی نشان داد كه از بین شاخص‌های مطالعه شده، شاخص‌های نگوین، ترانسو تغییر یافته، استاندارد شده بارش 24 ماهه و ناهنجاری بارش بیشترین اثر را بر عملكرد دارند. هم‌چنین مشخص شد كه برای پیش‌بینی عملكرد محصول، مدل‌های چندمتغیره بسیار بهتر از مدل‌های یك متغیره می‌باشند. در نهایت روابط به‌دست آمده در این تحقیق براساس شاخص‌های آماریR و RMSE و MBEرتبه‌بندی شدند كه رابطه چند متغیره بین پارامترهای متوسط سرعت باد، بارش، مجموع دمای بیش از 10 درجه، تعداد ساعات آفتابی، شاخص نگوین و عملكرد جو دیم در میانه با دوره آماری 17 سال بهترین مدل شناخته شد. در این رابطه پارامترهای سرعت متوسط باد و شاخص خشك‌سالی نگوین با داشتن ضرایب بزرگ‌تری نسبت به بقیه پارامترها بیشترین اثر را بر عملكرد دارا می‌باشند.