مدل سازي واكنش كلزا به شوري طي دوره هاي رشد زايشي

گیاه كلزا در پاسخ به تنش شوری، مقاومت‌های متفاوتی طی مراحل مختلف رشد از خود بروز می دهد. اغلب گیاهان از جمله كلزا، در مراحل نخستین رشد به شوری حساس تر بوده و با افزایش سن، مقاومت آنها به شوری افزایش می یابد. دوره رشد زایشی، حیاتی‌ترین بخش زندگی گیاه می‌باشد زیرا گیاهی كه در این دوره تحت تنش قرار گیرد، با وجود داشتن ظاهری سالم، عملكرد چندانی نخواهد داشت. هدف از این پژوهش، كمّی نمودن واكنش گیاه كلزا (رقم Option500) به شوری طی مرحله رشد زایشی به كمك یك مدل بود. برای بررسی اثر شوری آب آبیاری بر تعرق گیاه در مرحله گل دهی و عملكرد دانه، آزمایشی در سال 1384 در دانشكده كشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، شامل یك تیمار غیرشور و 8 تیمار با شوری های 3، 5، 7، 9، 11، 13، 15 و 17 دسی‌زیمنس بر متر كه از منبع آب شور طبیعی دریاچه حوض سلطان قم تأمین شده بود، در یك خاك شن لومی انجام گرفت. بوته‌های كلزا پیش از رسیدن به مرحله مورد نظر با آب غیر شور آبیاری و پس از آن هر گلدان با تیمارهای مربوطه آبیاری گردید. به منظور كمّی كردن اثر شوری در هر یك از مراحل رشد، مقادیر تعرق نسبی( Ta/TD) و عملكرد نسبی دانه ( Y/Ym) در شوری‌های مختلف خاك، با استفاده از مدل‌های ماس و هافمن، ونگنوختن و هافمن، دیركسن و همكاران و همایی و همكاران برآورد و پارامترهای مورد نظر به‌دست آمد. مقایسه مدل‌ها با استفاده از آماره های مربوطه انجام شد. برازش مدل‌های مختلف بر مقادیر اندازه گیری شده، طی مرحله گل دهی نشان داد كه مدل ونگنوختن و هافمن از دقت بیشتری نسبت به سایر مدل‌ها برخوردار است. حال آن كه برای مرحله بلوغ، مدل همایی و همكاران توانست برآورد بهتری نسبت به سایر مدل‌ها ارائه دهد.