مقايسه شاخص هاي پايداري ساختمان و تاثيرپذيري آنها از خصوصيات خاك

در اين تحقيق اندازه گيري پايداري ساختمان خاك به سه روش كمپر و روسنا، لي بيسونس و لوي و ميلر انجام گرفت. شاخص هاي پايداري به ترتيب به صورت پايداري خاكدانه در آب (WAS)، ميانگين وزني قطر خاكدانه در شرايط خيس كردن سريع (MWDf)، ملايم (MEDs) و خيس كردن همراه با تكان دادن (MWDsh)، و نسبت پايداري (SR) بيان مي شود. نوزده نمونه خاك با دامنه وسيعي از خصوصياتي نظير ماده آلي، كربنات كلسيم معادل، ECe و SAR در تعيين شاخص هاي پايداري به كار گرفته شد. هدف از اين تحقيق، بررسي ميزان تاثيرپذيري هر شاخص از خصوصيات مزبور، شناخت محدوديت هاي اندازه گيري شاخص ها و بررسي ميزان هماهنگي بين سه شاخص است. شاخص WAS براي 19 خاك بين 6 تا 89 درصد تغيير كرد كه 64 درصد (R= 0.8**) آن به تبع از تغييرات كربن آلي بود. بعد از كربن آلي، كربنات كلسيم معادل (R= -0.62**) و (R= -0.52*) بيشترين تاثير را بر تغييرات WAS داشتند. با وجود تغييرات وسيع درصد شن، سيلت و رس بين خاك ها، بافت خاك تاثير معني داري بر WAS نشان نداد. از اين رو بكارگيري اين شاخص براي مقايسه پايداري ساختمان در خاك هايي كه بيشتر از نظر بافت متفاوت هستند ممكن است منطقي نباشد. اندازه گيري شاخص MWD در خاك هاي با رس غالب به دليل چسبندگي ذرات پس از مرحله غربال تر و خشك كردن عملا با مشكل مواجه شد و لذا اين شاخص در 12 نمونه خاك اندازه گيري گرديد. نتايج نشان داد كه تفاوت مقادير MWDf، MWDs و MWDsh معني دار نيست و لذا اندازه گيري MWDf با توجه به سهولت و سرعت عمل، به عنوان شاخص پايداري در روش لي بيسونس حداقل در خاك هاي مورد بررسي كافي به نظر مي رسد. هشتاد و چهار درصد (R= 0.91**) تغييرات MWDf در محدوده 0.32 تا 1.17 ميلي متر با تغييرات ميزان كربن آلي قابل تفسير بود. به عبارت ديگر اين شاخص پايداري اساسا تابع مقدار كربن آلي در خاك است. بر خلاف WAS، شاخص MWD تاثيرپذيري معني داري از كربنات كلسيم معادل و SAR نداشت ولي بطور معني داري با درصد شن (R= 0.74**) و درصد رس (R= -0.61*) همبستگي نشان داد. بنابراين بكارگيري اين شاخص براي مقايسه پايداري ساختمان بين خاك هايي مناسب خواهد بود كه تفاوت آنها عمدتا بر مبناي بافت و نه بر مبناي خصوصياتي نظير كربنات كلسيم معادل، ECe يا SAR باشد. شاخص پايداري ليوي و ميلر يعني SR كه دامنه نظري آن از صفر تا يك مي باشد بين 0.30 تا 0.89 در 14 نمونه خاك تغيير كرد. تاثيرپذيري اين شاخص از خصوصيات خاك مشابه MWDf بود يعني بيشترين عامل تاثيرگذار بر اين شاخص كربن آلي، درصد شن و رس بودند. از نظر مطابقت بين سه شاخص پايداري مورد مطالعه، ضرايب همبستگي خطي MWDf و SR با WAS به ترتيب 0.73 و 0.87 در سطح احتمال يك درصد معني دار شدند. بر مبناي شاخص SR، تعداد 14 نمونه خاك از نظر پايداري در سه گروه كيفي پايداري بالا (SR≥0.81)، متوسط (0.42