بررسي اثر جايگزين هاي گرده با پاره اي از مواد و مكمل هاي پروتئيني بر تركيبات بدن زنبوران عسل پرستار

در اين آزمايش از شش جيره پروتئيني مختلف شامل 1) جانشين گرده با پودر كنجاله سويا، 2) مكمك گرده با پودر كنجاله سويا، 3) جانشين گرده با پودر گلوتن ذرت، 4) مكمل گرده با پودر گلوتن ذرت، 5) جانشين گرده با پودر كنجاله كنجد، 6) مكمل گرده با پودر كنجاله كنجد و با احتساب گروه شاهد 7) (شربت شكر بدون مواد پروتئيني يا جيره غير پروتئيني) در هفتاد كلني تحت پوشش استفاده گرديد. عمليات اجرايي اين طرح با جمع آوري گرده طبيعي مورد نياز و تهيه ملكه هاي هم سن در اوايل بهار آغاز شد و تا نيمه اول مهرماه آخرين عمليات يكسان سازي كلني ها انجام گرديد. تغذيه در سه مرحله با كيكهاي 550 گرمي، 350 گرمي و 500 گرمي از اوايل پاييز تا اواخر زمستان انجام شد. اثر تغذيه بر تركيبات بدن و ارزيابي آنها بر اساس اندازه گيري معيارهاي ميزان ازت موجود در سر و سينه (زنبور / ميلي گرم)، ميانگين وزن خشك سر و سينه (زنبور / ميلي گرم)، درصد ماده خشك و درصد رطوبت سر و سينه (زنبور / درصد) زنبوران كارگر پرستار صورت گرفت. اين بررسيها نشان داد كه اختلاف بين جيره هاي آزمايشي از نظر ميزان ازت موجود در سر و سينه زنبوران كارگر پرستار معني دار است و جيره شماره 2 با بقيه جيره ها داراي اختلاف معني دار مي باشد بطوريكه بيشترين ميزان ازت موجود در سر و سينه زنبوران كارگر پرستار مربوط به جيره شماره 2 و كمترين ميزان آن به ترتيب مربوط به جيره هاي شماره 1، 3 و 6 مي باشد. با مقايسه ميانگين وزن خشك سر و سينه زنبوران كارگر پرستار نتيجه گرفته شد كه جيره شماره 2 با بقيه جيره ها داراي اختلاف معني دار مي باشد و بالاترين ميزان وزن خشك سر و سينه در زنبوران كارگر پرستار مربوط به جيره شماره 2 و كمترين ميزان آن بترتيب مربوط به جيره هاي شماره 6 و شماره 4 بود. مقايسه ميانگين درصد ماده خشك سر و سينه زنبوران كارگر پرستار نشان داد كه جيره هاي شماره 2 و 1 با بقيه جيره ها داراي اختلاف معني دار مي باشند و بالاترين ميزان درصد ماده خشك سر و سينه در زنبوران پرستار بترتيب متعلق به جيره هاي شماره 2 و شماره 1 و كمترين ميزان آن مربوط به جيره هاي شماره 5 و 6 مي باشد. همچنين مقايسه ميانگين درصد رطوبت سر و سينه زنبوران كارگر پرستار نشان داد كه جيره هاي شماره 5 و شماره 6 بترتيب با بقيه جيره ها داراي اختلاف معني دار مي باشند و بالاترين ميزان درصد رطوبت سر و سينه در زنبوران پرستار بترتيب مربوط به جيره هاي شماره 5 و 6 و كمترين ميزان آن بترتيب مربوط به جيره هاي شماره 2 و 1 مي باشد. بطور كلي اين آزمايش نشان داد كه جيره هاي پروتئيني خوش خوراك (جيره هاي 1 و 2) در تركيبات بدن زنبوران عسل پرستار موثر بوده و مي توانند در فصول كمبود گرده گل جهت تغذيه تحريكي كلني ها بصورت كيكهاي جانشين يا مكمل گرده در اختيار كلنيها قرار بگيرند كه در نتيجه ملكه تخمگذاري پيش از موعد را شروع نموده و با تامين احتياجات پروتئيني و غيره زنبوران كارگر پرستار، غدد توليد ژله رويال آنها بخوبي فعاليت نموده و ژله مورد نياز جهت تغذيه ملكه و پرورش لاروها را فراهم نمايند.