اثر متقابل نيتروژن و بور بر رشد و غلظت نيتروژن و بور در برنج

نیتروژن معمولاً در زمین‌های زراعی و غیرزراعی ایران به‌علت نبود ماده آلی كافی در خاك كم است. از طرف دیگر سمیت بور عمدتاً در مناطق خشك و نیمه‌خشك این كشور جایی كه خاك‌ها یا آب‌های آبیاری حاوی میزان نسبتاً بالایی از این عنصر هستند، شایع است. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد كه افزودن برخی عناصر مانند نیتروژن تأثیر سوء سطوح بالای بور را كاهش می‌دهد. جهت بررسی برهمكنش بور و نیتروژن بر رشد و تركیب شیمیایی برنج آزمایش گلخانه‌ای به‌صورت فاكتوریل در قالب طرح كاملا" تصادفی با شش سطح بور ( صفر، 5/2، 5، 10، 20 و 40 میلی‌گرم در كیلوگرم خاك به‌صورت اسید بوریك) و چهار سطح نیتروژن ( صفر، 75، 150 و 300 میلی‌گرم در كیلوگرم خاك به‌صورت اوره) با سه تكرار در یك خاك آهكی انجام شد. كاربرد بور سبب كاهش وزن خشك قسمت هوایی گردید و با مصرف نیتروژن سمیت بور به‌ویژه در سطوح پایین آن كاهش یافت. به‌علاوه افزودن بور غلظت بور و نیتروژن را در قسمت هوایی برنج افزایش داد. مصرف نیتروژن غلظت نیتروژن را افزایش ولی غلظت بور در گیاه كاهش داد. غلظت نیتروژن و غلظت كلروفیل اندازه‌گیری شده به روش شیمیایی با افزایش قرائت كلروفیل‌متر سیر صعودی دارند. غلظت كلروفیل با افزایش سطح بور كاهش یافت. افزودن نیتروژن غلظت كلروفیل را افزایش و تأثیر سوء سطوح بالای بور بر این پارامتر را كاهش داد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد كه در خاك‌های با بور بالا، كاربرد نیتروژن با كاهش اثرات سوء سمیت بور رشد برنج را افزایش می‌‌دهد