تورمالين زايي در توده گرانيتوييدي آستانه (جنوب غرب اراك)

منطقه مورد بررسي بخشي كوچكي از زون سنندج - سيرجان محسوب مي شود. دگرنهادي زير منطقه در مرز توده گرانيتوييدي آستانه و تاثير آن بر سنگ هاي غني از آلومينيم باعث تورمالين زايي به صورت تورمالينيت هاي لايه اي در هورنفلس هاي پليتي شده است. علاوه بر آن شاره هاي مراحل انتهايي ماگما، تورمالين را به صورت گرهك روي سطح مونزوگرانيت ها متبلور ساخته است. نسبت Fe/(Fe+Mg) در تورمالين هاي نواري بين 76/0- 4/0 و در گرهك ها 96/0-83/0 متغير است. تركيب تورمالين ها از نوع شورليت – دراويت است. منطقه بندي شيميايي در اين كاني نشانگر شرايط عدم تعادل حين تبلور و سيستم باز است. عناصر كمياب در تورمالين هاي لايه اي به خاستگاه ته نشستي تورمالين اشاره دارد. مسطح بودن الگوي عناصر نادر خاكي در گرهك هاي تورمالين دار دلالت بر تحرك عناصر نادر خاكي سبك در نتيجه دگرساني دارد كه اين باعث افزايش ناچيز HREE/LREE در اين تورمالين ها شده است.

The studied area is a small portion of Sanandaj – Sirjan zone. Metasomatism at the contact of intrusive body studied and penetration of Al-rich rocks caused tourmalinization to stratiform tourmalinite in pelitic hornfels. In addition, hydrothermal fluids crystallized tourmaline nodules in monzogranite surface. The Fe/ (Fe + Mg) ratio in varied between 0.4-0.76 in stratiform tourmaline and 0.83-0.96 in tourmaline nodules respectively. The tourmaline composition is schorlite- dravite. Chemical zoning in this mineral show that system is open and crystallization is unequilibrium. The flat trace end rare earth elements imply to mobility of LREE induced to alteration that this phenomena occur to increasing HREE/ LREE in this type tourmalines.