تاثير سرمايه اجتماعي بر فعاليت شغلي دبيران مقطع متوسطه شهرستان اصفهان

The Impact of Social Capital on High School Teachersʹ Occupational Activities in Esfahan

مطالعه تاثير كار بر نگرش‌هاي افراد از موضوعات مهم جامعه‌شناسي است. از طرف ديگر سرمايه اجتماعي به‌عنوان منابع و پاداش‌هايي كه افراد از طريق روابط اجتماعي به‌دست مي‌آورند، در چند دهه گذشته مقبوليت گسترده‌اي يافته است، ولي تحقيقات چنداني در ارتباط با تاثير سرمايه اجتماعي بر فعاليت شغلي صورت نگرفته است. هدف از نگارش مقاله حاضر، بررسي تاثير سرمايه اجتماعي بر فعاليت شغلي دبيران مقاطع متوسطه شهرستان اصفهان است. به اين منظور با بهره‌گيري از آراي صاحب‌نظراني مانند پوتنام و كلمن در ابتدا به سنجش ميزان سرمايه اجتماعي در ميان دبيران رسمي نواحي پنجگانه آموزش و پرورش شهرستان اصفهان پرداخته و سپس چگونگي رابطه و تاثير آن بر فعاليت شغلي آنان بررسي شده است. در اين زمينه مولفه‌هاي سرمايه اجتماعي شامل كيفيت روابط (اعتمادورزي) و كميت روابط (عضويتهاي گروهي و انجمني و روابط هميارانه) مورد بررسي و سنجش قرار گرفته‌اند. روش تحقيق از نوع همبستگي و به صورت پيمايشي انجام شده است. جامعه آماري شامل 5443 نفر دبيران مرد و زن شهرستان اصفهان در سال 86 ـ 1385 مي‌شد كه از بين آنان با استفاده از فرمول كوكران، 329 نفر به روش نمونه‌گيري طبقه‌اي انتخاب شدند. شيوه جمع‌آوري اطلاعات، پرسشنامه بود. آلفاي كرونباخ فعاليت شغلي 72/0 و براي سرمايه اجتماعي 85/0 بود. نتايج اين پژوهش نشان داد كه ميانگين ميزان سرمايه اجتماعي دبيران در يك طيف پنج درجه‌اي از يك تا پنج، 54/2 (اعتماد برابر با 02/3 و شبكه ارتباطات برابر با 10/2) و ميانگين ميزان فعاليت شغلي آنها برابر با 72/2 است. در مورد رابطه ميان سرمايه اجتماعي و فعاليت شغلي دبيران، يافته‌هاي اين تحقيق نشان داد كه سرمايه اجتماعي با ابعاد فعاليت شغلي به ترتيب كيفيت آموزشي فعاليت (42/0=r)، ميزان فعاليت آموزشي(39/0=r) و كيفيت پژوهشي فعاليت (28/0 = r) رابطه داشته و هر سه مورد نيز معنادار هستند. به‌طور كلي ابعاد گوناگون سرمايه اجتماعي، 19 درصد تغييرات فعاليت شغلي را تبيين كردند.

Studying the effects of work on peopleʹs attitudes has been an important topic in sociology. On the other hand, social capital as the totality of resources and benefits that are available to an individual via social relations, has gained widespread acceptance during the past few decades. But few researches have been done on the effects of social capital on individualsʹ occupational activities. In this paper, drawing on the ideas of theoreticians like Robert Putnam and James Coleman, first, the social capital of tenured high school teachers in Esfahanʹs five educational districts were measured, and then its effects on occupational activities were tested. The components of social capital included the quality of relations (trusting) and the quantity of relations or relational network (group memberships and cooperative behaviors). Utilizing a questionnaire, for a population of a stratified random sample of teachers were studied. Cronach alpha for social capital was and for occupational activity was . Research data showed that the average social capital of teachers, on a scale, was (it was for trust and for relational network) and that the average for occupational activity was . It was found that social capital was significantly associated with the quality of educational activity (r= ). the quantity of educational activity (r = ) and the quality of research activity (r = ). All components of social capital explained only percent of the variance of occupational activities.