برنامه مرابحه كالايي؛ ابزاري نو براي مديريت نقدينگي

Commodity Murabahah Program; A New Instrument for Liquidity Management

مديريت نقدينگي يكي از مهم‌ترين مباحث مربوط به بانكداري است كه همه بانك‌هاي اسلامي و متداول را در بر ميگيرد. اهميت نقدينگي هنگامي دوچندان ميشود كه دريابيم عدم توانايي بانك براي پاسخگويي به تعهدات خود نه‌تنها بانك را به مخاطره مياندازد بلكه پايداري مالي كشور را نيز تهديد ميكند. تفاوت بين سررسيد داراييها و بدهيهاي بانك، علت اصلي ايجاد ريسك نقدينگي است و بانك‌ها و موسسات مالي بايد ميزان مطميني نقدينگي براي پاسخگويي به تعهدات خود به مشتريان نگهداري كنند و بتوانند در صورت بروز مشكل در كوتاه‌ترين زمان ممكن و با هزينه‌اي معقول نقدينگي مورد نياز خود را تامين كنند. ريسك نقدينگي به علت كمبود ابزارهاي مطابق با شريعت اسلام در بازارهاي مالي براي موسسات مالي و بانك‌هاي اسلامي از اهميت بيشتري برخوردار است و به همين منظور به ابداع و معرفي روش‌هاي نوين بيش از پيش‌نياز است. برنامه مرابحه كالايي يكي از نوآوري‌هايي است كه مي‌تواند به مديريت نقدينگي بانك‌ها در كوتاه‌مدت كمك كند. در اين مقاله ما به ساختار و مكانيسم برنامه مرابحه كالايي و به‌خصوص كاربرد آن به عنوان ابزاري براي مديريت نقدينگي خواهيم پرداخت.

Liquidity management is one of the most important discussions in banking which applies to all Islamic and conventional banks. The importance of liquidity transcends the individual bank, since a liquidity shortfall at a single bank may invoke systemic repercussion causing harm to the whole financial stability of a country. Difference between maturity of assets and liabilities is the main reason that makes liquidity risk; therefore, it is important for banks and financial institutions to have adequate liquidity potential in order to obtain sufficient funds promptly and at a reasonable cost whenever they face the liquidity problem. Due to lack of liquidity instruments based on shariah principle, liquidity risk is more important in Islamic banking and financial institutions. Commodity Murabahah program is one of the innovations that can help to manage liquidity risk in short-term. This paper provides insights into the mechanism and structure of Commodity Murabahah Program as an instrument to manage liquidity.