درآمدي بر تاريخچه ي مطالعات زنان در باستان شناسي

درآمدي بر تاريخچه ي مطالعات زنان در باستان شناسي

پژوهش حاضر به بررسي تحولات دانش باستان شناسي در نيمه ي دوم قرن بيستم مي پردازد. در اين زمان تحت تأثير جنبش هاي آزادي زنان و تحولات انجام شده در ساير علوم انساني و اجتماعي مطالعات زنان به صورت يك دغدغه ي مطالعاتي وارد قلمرو مطالعات باستان شناسي شد. نگارش حاضر به بررسي سير تاريخي شكل گيري و تحول روي كردهاي مطالعات زنان در دانش باستان شناسي، اهميت آن در گسترش چارچوب نظري دانش باستان شناسي و ارايه ي قابليت هاي تحليلي نوين مي پردازد. روزآمد شدن چارچوب هاي نظري دانش باستان شناسي، تغيير نگرش نسبت به نقش زنان در جوامع گذشته و ارتقا جايگاه پژوهشگران زن در جامعه ي باستان شناسي از مهم ترين دستاوردهاي پرداختن به مطالعات زنان بوده است. نكته اي كه ذكر آن در اين جا ضروري است اين است كه مفهوم جنسيت در حوزه ي مطالعات علوم اجتماعي با آن چيزي كه در باستان شناسي از آن استفاده مي كنيم اندكي تفاوت دارد. در علم باستان شناسي واژه ي «باستان شناسي جنسيت» اغلب به روي كرد نويني اطلاق مي گردد كه مباني آن را مطالعه و تحليل نقش زنان يا مردان (اغلب زنان) در فرايند و توسعه جوامع گذشته تشكيل مي دهند و ما در اين مقاله به موضوع جنسيت از ديدگاه باستان شناسي آن توجه كرده ايم.

The present study deals with the developments of archeology in the second half of the twentieth century. Influenced by women freedom movements and the developments in other branches of humanities and social sciences, women studies entered the realm of archeological studies inthis period. The current study examines the historical development of women studies approaches in archeology and its importance in the development of theoretical framework of archeology and providing new analytical capabilities. Updating the theoretical frameworks of archeology, a paradigm shift towards the role of women in the past societies, and the promotion of the status of female researchers in the field of archeology have been a few achievements of women studies. It should be mentioned here that the concept of ‘gender’ as used in the scope of social sciences is a little different from that used in archeology. In archeology, the term “archeology of gender” is often applied to a new approach the principles of which are the study and analysis of the role of men and women (mostly women) in the process of the development of past societies. In this article, we look at ‘gender’ from the archeological point of view.