زبان جـنسيتي و مواردي از انعكاس كمي و كيفي آن در برخي از فيلم نامه ها

The Gender Language and some Casesits Quantitative and Qualitative Reflections in some Scenarios

يكي از موضوعات مهم در جامعه امروزي موضوع جنسيت است كه بايد آن را به مثابه موضوعي ميان رشته‌اي مطرح كرد. از اين رو براي درك تفاوت‌ها و يا حتي اشتراكات رفتار زباني در بين زنان و مردان در جوامع و شرايط فرهنگي متفاوت مي‌توان از نتايج تحقيقات رشته‌هاي متفاوتي چون انسان‌شناسي، روان شناسي، جامعه شناسي، تعليم و تربيت و غيره استفاده نمود. به نظر مي‌رسد كه بحث درباره ي موضوع جنسيت از ديدگاه طبيعت گرايان كهنه شده باشد. چرا كه ريشه ي خصوصيات رواني زنان و مردان را بايد در نوع پرورش آن ها در جامعه يافت. شبكه‌هاي شناختي ويژه‌اي كه زنان و مردان از آن تأثير مي پذيرند، منتج از تجربيات اجتماعي آن ها در روند اجتماعي شدن است. حوزه‌هاي متفاوت زندگي روزمره از قبيل محيط خانه و مدرسه، كار و تفريح در گذشته و حال در شكل‌گيري تفاوت‌هاي شناختي آن¬ها بسيار مؤثر است. شكل‌هاي متفاوت شناختي از طريق فرهنگ و جامعه به هر دو جنس تحميل مي‌شود و گاه شانه خالي كردن از آن ممكن است پيامدهايي ناگوار. فراتر از ظرفيت افراد داشته باشد. رفتارهاي زباني متداول در يك جامعه و فرهنگ لزوماً در جامعه و فرهنگي ديگر مورد پذيرش قرار نمي‌گيرد. مطالعات انسان شناسي با تكيه بر بررسي‌هاي رفتاري در فرهنگ‌هاي متفاوت ثابت مي‌كنند كه عامل پرورش بر عامل طبيعت صرف، تفوق دارد. بررسي‌هايي هم كه در روان شناسي اجتماعي صورت گرفته نشانگر نتايج دقيق و ارزنده‌اي در مورد چگونگي شكل‌گيري «خود» در روند زندگي افراد و تفكر‌هاي اجتماعي آن ها است. انسان شناسي تعليم و تربيت نيز با تكيه بر رايج‌ترين كد جوامع متفاوت، يعني زبان سعي مي‌كند تا الگوي رفتاري ويژه‌ جنسيتي را مورد تجزيه و تحليل قرار دهد. از نقطه نظر نشانه‌شناسي نيز بايد زبان را به صورت دال، كه حاوي مدلول و معاني ويژه و قابل تأويل است ديد و بررسي كرد. در اين مقاله علاوه بر مرور ديدگاه هاي نظري در دنيا و مطالعات انجام گرفته در ايران، مواردي از انعكاس زبان جنسيتي به ويژه كميت و كيفيت آن در برخي از فيلمنامه ها كه قابليت تعميم دارند هم ارايه مي شود.

This paper, through analyzing various scenes from randomly selected films, and of belief that the film subjects, if not complete reflections of social relations of humans, surely demonstrate sections of social reality, attempts to explicate the thoughts of scientists in sociolinguistics and sociology of language like Labove, Hymes, Fishman,..., especially related to the features of social acts of males and females, in the process of their socialization.