كليدواژه :
مطالعة غيردرسي , عوامل مشوق مطالعة غيردرسي , دانشجويان دانشگاه تربيت معلم آذربايجان , عوامل بازدارندة مطالعة غيردرسي
چكيده فارسي :
هدف: هدف اين پژوهش بررسي تطبيقي عوامل مشوق و بازدارندة مطالعة غيردرسي در بين دانشجويان دختر و پسر دانشگاه تربيت معلم آذربايجان و همچنين ارزيابي ميزان مطالعة غيردرسي آن‌ها است.
روش: اين پژوهش به روش پيمايشي انجام شده است. جامعة آماري پژوهش نمونه‌اي شامل 260 نفر از مجموع 2600 نفر (1500 نفر دختر و 1100 نفر پسر) دانشجوي مقطع كارشناسي دانشگاه تربيت معلم آذربايجان است. براي گردآوري اطلاعات از پرسشنامه استفاده شد. پرسشنامه توسط اساتيد دانشگاه تبريز، بررسي و مورد تأييد قرار گرفت. پايايي پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS اندازه‌گيري شد كه مقدار آلفاي كرونباخ 872/. به‌دست آمد كه بيانگر اعتبار خوبي است. از روش‌هاي آماري توصيفي و تحليلي براي پاسخ به پرسش‌هاي پژوهش و آزمون فرضيه‌ها استفاده شد.
يافته‌ها: الف- بين ميزان مطالعة غيردرسي دختران و پسران تفاوت معني‌دار وجود داشته و ميانگين مطالعة كل دانشجويان 30 دقيقه بوده است. ب- بين عوامل مشوق مطالعة غيردرسي و متغير جنسيت تفاوت معني‌دار مشاهده نشد. ج – بين بعضي از عوامل بازدارندة مطالعة غيردرسي و متغير جنسيت تفاوت معني‌دار وجود دارد. مانند استفاده از اينترنت، بازي‌هاي رايانه‌اي، خوشبين نبودن به آينده و بها ندادن به علم. د – به‌طور كلي مهم‌ترين عوامل بازدارندة مطالعة غيردرسي از ديدگاه دانشجويان دانشگاه تربيت معلم آذربايجان عبارتند از: گراني كتاب، عدم دسترسي به كتاب‌هاي مورد علاقه، حجم زياد تكاليف دانشگاه، تماشاي تلويزيون، نداشتن فرصت كافي براي مطالعه، ضعف تبليغات در زمينة مطالعه، عادت نداشتن به مطالعه از دوران كودكي، كمبود كتابخانه‌هاي عمومي، بها ندادن مردم به علم، خوشبين نبودن به آينده، برنامه‌هاي تفريحي، مشكلات اقتصادي، استفاده از اينترنت، تيراژ پايين كتاب‌ها و بازي‌هاي رايانه¬اي. ه - مهم‌ترين عوامل مشوق مطالعة غيردرسي عبارتند از: داشتن عادت به مطالعه از دوران كودكي، داشتن كتابخانة شخصي، توسعة مراكز كتاب‌خواني، تشويق اساتيد، معلمان، والدين و دوستان، وجود كتابخانه در محل تحصيل، آموزش روش مطالعه، افزايش درآمد خانواده، سطح تحصيلات، مطالعه و موقعيت اجتماعي اعضاي خانواده، برگزاري مسابقات كتاب‌خواني.
ارزش/ اصالت: مقالة حاضر به شكل تطبيقي اولين بار در مورد عوامل مشوق و بازدارندة مطالعة غيردرسي از ديدگاه دانشجويان دختر و پسر انجام شده است. پژوهش‌هايي كه قبلاً صورت گرفته، اغلب در مورد ميزان و موضوعات مطالعة غيردرسي و بيش‌تر روي دانش‌آموزان انجام شده بود.
چكيده لاتين :
Purpose: The aim of present research is comparative study of the factors encouraging or inhibiting informal study among male and female graduate students in Tarbiat Moallem Azerbaijan University, as well as evaluation of the amount of their informal study.
Methodology: This research used survey method. The population under study included 260 students among 2600 graduate university students (1500 male and 1100 female students) in Tarbiat Moallem Azerbaijan University. A questionnaire was used for data collection. This questionnaire was analyzed and confirmed by faculty members of Tarbiat Moallem Azerbaijan University. Also, its reliability was measured in SPSS software as Kronbach alpha which was 0.872, which indicates good reliability. Descriptive and analytical statistical methods were used to answer the study questions and test the hypotheses.
Findings: a) There is a significant difference between the amount of informal study in female and male university students, and mean amount of informal study among all students was 30 minutes; b) No significant difference was observed in the factors encouraging informal study and the gender variable; c) There is significant difference in some factors inhibiting informal study and the gender variable. For instance, use of internet, computer games, not being optimistic to future, and not considering science as valuable; d) In general, the most significant factors which inhibit informal study from the viewpoint of mentioned students are high cost of books, no access to favorite books, high amount of university assignments, watching TV, no sufficient free time for study, no desirable advertisement concerning study, not being used to studying from childhood, few number of public libraries, people’s not considering knowledge as valuable, not being optimistic to future, amusement programs, economic problems, use of internet, low circulation of books, and computer games; e) The main factors encouraging informal study include being used to studying from childhood, possessing a personal library, development of book-reading centers, encouragement by university professors, teachers, parents, and friends, existence of a library in vicinity of education place, training the techniques for studying, increase in family’s income, level of education, studying and social position of family members, and holding book-reading competitions.
Originality/Value: This comparative research has been carried out for the first time on the factors encouraging or inhibiting informal study from viewpoint of female and male university students. Previous studies have mostly been performed regarding the amount and subjects of informal study among the students.
