طراحي و تبيين مدل پيش بيني ورشكستگي شركت ها در بورس اوراق بهادار تهران

ورشكستگي آخرين مرحله از حيات اقتصادي شركت‌ها است و بر همه ذينفعان شركت تاثير مي‌گذارد. بنابراين پيش‌بيني ورشكستگي از اهميت برخوردار مي‌باشد با توجه به اينكه فرايند حقوقي به منظور شناسايي شركت‌هاي ورشكسته امري زمان بر است بنابراين در اين تحقيق از مفهوم آستانه ورشكستگي براي شناسايي شركت‌هاي ورشكسته در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شد. سوال اصلي تحقيق اين است كه كدام يك از مدل‌هاي پس انتشار خطا، الگوريتم ژنتيك و بهينه سازي تجمعي ذرات با دقت بالاتري ورشكستگي شركت‌ها را پيش‌بيني مي‌كند. همچنين تاثير داده‌هاي بازار و نسبت‌هاي مالي در پيش‌بيني ورشكستگي با يكديگر مقايسه گرديد. نتيجه نشان داد كه استفاده از الگوريتم‌ ژنتيك در افزايش دقت پيش‌بيني ورشكستگي موثر است اما مقايسه مدل‌هاي الگوريتم ژنتيك و بهينه سازي تجمعي ذرات نشان داد كه از نظر آماري نمي‌توان اثبات نمود كه يكي از اين روش‌ها بر ديگري برتري دارد. همچنين نتايج نشان دهنده اين بود كه استفاده از داده‌هاي بازار براي پيش‌بيني ورشكستگي موثرتر از استفاده از نسبت‌هاي مالي و يا استفاده همزمان از داده‌هاي بازار و نسبت‌هاي مالي است. همچنين نتايج نشان داد مدلي كه از داده‌هاي بازار استفاده كرده و از طريق الگوريتم بهينه سازي تجمعي ذرات آموزش ببيند مي‌تواند تا 6/92 درصد ورشكستگي شركت‌ها را به درستي پيش‌بيني نمايد.