اثرات اقليم بر معماري سنّتي و مدرن شهر اراك

چكيده مسكن به عنوان سرپناه از انسان در برابر سرما و گرما و حوادث محيطي محافظت مي نمايد، مستقيم پيونديبا اقليم دارد. پس از دستيابـي به انرژي‌هـاي فسيلي ، تطابق ساختمان با شرايط اقليمي به فرامـوشي سپرده شد .اين موضوع ، موجب افزايش مصرف سوخت و انرژي براي گرمايش و سرمايش ساختمان ها گرديد. اين تحقيـق سعـي دارد كه بـا مطالعه ي شرايط و وضعيت اقليمي شهر اراك ، به ارايه ي راهكارهايي جهت ايجاد آسايش طريق ازطراحـي ساختمان هـاي متنـاسب و سازگـار بـا اقليم منطقه و در نتيجه كاهش مصرف انـرژي و بهينه سازي مصرف آن بپردازد . لذا جهت نيل به اين هدف از آمار و اطلاعات ايستگاه سينوپتيك شهر اراك در يك دوره ي آماري 40 ساله از جمله دما ، بارندگي ، باد و رطوبت نسبي استفاده شده است . همچنين پس از تعيين نوع اقليم شهر اراك ، با استفاده از شاخص هاي دماي موثر ، اولگي ، گيوني ، ماهاني و اوانز به بررسي وضعيت آسايش اقليمي و معماري همساز با اقليم پرداخته شده است و سپس وضعيت اقليمي هر ماه از سال و چگونگي آسايش انسان با توجه به اين شاخص ها و پيشنهادها و راهكارهاي لازم ارايه شده است .در اين تحقيق مشخص شد كه آب و هواي شهر اراك خصوصيات اقليمي فلات مركزي ايران را داراست و زمستان ها سرد و مرطوب و تابستان ها گرم و خشك است . ماه هاي دي ، بهمن ، اسفند ، آبان و آذر خارج از محدوده ي آسايش بوده و سرما حاكم است و استفاده از وسايل گرمايي و سيستم هاي مكانيكي حرارت زا الزامي است . ماه هاي فروردين ، ارديبهشت و مهر داراي شرايط آسايش و راحتي مي باشند و ماه هاي خرداد ، تير ، مرداد و شهريور نيز گرم بوده و در روز شرايط آسايش وجود ندارد و بايد از سيستم هاي تهويه كننده و سيستم مكانيكي خنك كننده استفاده نمود . لذا مي توان گفت كه در نزديك به 40 درصد از مواقع سال براي گرم كردن فضاي داخل ساختمان بايد از گرمايش مكانيكي استفاده كرد و شرايط آسايش در حدود 25 درصد از مواقع سال برقرار است و در بقيه ي مواقع سال ( نزديك به 35 درصد از مواقع سال ) هوا گرم بوده و بايد از سرمايش مكانيكي استفاده نمود . بنابراين بايد طراحي ساختمان با توجه به آب و هواي گرم و خشك تابستان و سرد زمستان صورت گيرد و همچنين براي افزايش ضريب آسايش و راحتي در شهر اراك بايد به مقدار فضاي سبز موجود در محيط مسكوني ( حياط ) و معابر افزود .