تحليل سلسله مراتب شهري در شهرهاي بالاي صد هزار نفر كشور

چكيده گسترش شهرنشيني، ازدحام جمعيت و حركت جمعيت در شهرهاي بزرگ تغييرات زيادي را درالگوي سيستم شهرهاي ايران به وجود آورده است. به طوري كه تمركز بيش از حد جمعيت و فعاليت، عمدتاً در بزرگ ترين شهر هاي كشورهاي در حال توسعه، باعث جذب بخش عمده اي از پتانسيل هاي توسعه اي اين كشور ها در اين شهرها شده است. بنابراين عدم تعادل هاي منطقه اي در فضاي ملي لزوم مطالعه و بررسي در شبكه و نظام سلسله مراتب شهري را لازم و ضروري مي سازد. پژوهش حاضر با استفاده از مدل مرتبه اندازه زيپف, مدل مرتبه اندازه تعديل يافته ,منحني لورنز, توزيع لگاريتمي و ضريب آنتروپي به بررسي سلسله مراتب شهري, شهرهاي بالاي صد هزار نفر در كشور، طي سال هاي 1385-1355 مي پردازد. با توجه به موضوع پژوهش و تعريف سلسله مراتب شهري بر مبناي مولفه جمعيتي، روش اين پژوهش «كمي- تحليلي» مي باشد. نتايج حاصله حاكي از آن است كه در دوره هاي مورد بررسي توزيع فضايي سكونتگاه هاي شهري در پهنه كشور نا متعادل بوده است و همچنين استقرار جمعيت در كانون ها و طبقات شهري نيز به صورت متعادل توزيع نشده است و روند تمركزگرايي در كلان شهر تهران, شبكه شهري را به سمت شرايط بحراني سوق داده است. در پايان نيز راهكارهاي مناسب جهت متعادل سازي شبكه شهري كشور ارايه گرديده است.