بررسي رابطه‌ي آموزش‌هاي هنگام خدمت و ابعاد توانمندسازي نيروي انساني در كاركنان و مديران ستادي و عملياتي پالايشگاه نفت شازند اراك

Studying the relationship between O JT and the human resources empowerment aspects for operational and administrative staff and managers in the Shazand, Arak Oil Refinery

ديري است كه سازمان‌ها در پي افزايش كارايي و اثربخشي نيروي انساني خود هستند. يكي از راه‌هاي رسيدن به بهبود پايدار در سازمان‌ها و افزايش بهره‌وري كاركنان، توانمند‌سازي منابع انساني است اين امر از طريق ايجاد و گسترش نفوذ مبتني بر صلاحيت افراد و گروه‌ها، بر وظايف سازمان ميسر مي‌شود. اين مقاله، در خصوص تاثير آموزش‌هاي هنگام خدمت كاركنان بر ابعاد توانمند‌سازي است. توانمند‌سازي به‌معني توسعه و گسترش نفوذ كاركنان داراي صلاحيت در سازمان است، كه به‌كار گيري آن، هم از طريق فرآيند‌هاي رسمي و هم از طريق فرآيند‌هاي غيررسمي، در سازمان حاصل مي‌شود و موجب رسيدن به بهبود پايدار در عملكرد سازماني مي‌شود. اين مهم از طريق توسعه و گسترش نفوذ افراد و تيم‌هاي شايسته و داراي صلاحيت در بيش‌تر جنبه‌هاي سازمان به‌دست مي‌آيد كه درنهايت در عملكرد كاركنان و عملكرد كل سازمان اثر مي‌گذارد. با توجه به اثر توانمند‌سازي در سازمان و اهميت اين مقوله در پژوهش حاضر، ديدگاه‌هاي كاركنان ستادي و عملياتي پالايشگاه نفت شازند اراك در خصوص تاثير برنامه‌هاي آموزشي به‌هنگام خدمت، بر روي پنج شاخص توانمندسازي نيروي انساني مورد بحث را از طريق تحليل يافته‌ها مورد بررسي قرار مي‌دهد. براي تكميل نتايج حاصل از پرسشنامه‌هاي توزيع‌شده، ديدگاه‌هاي افرادي كه با آن‌ها مصاحبه شده نيز بررسي شده است. براي دستيابي به نتايج منطقي در مورد تاثير آموزش‌هاي هنگام خدمت بر ابعاد توانمندسازي نيروهاي ستادي و عملياتي، يافته‌هاي حاصل از دو ابزار پيش‌رو (پرسشنامه و مصاحبه) مقايسه شده است. نتايج كلي نشان‌دهنده‌‌ي آن است كه آموزش‌هاي هنگام خدمت آن‌گونه كه انتظار مي‌رفت بر شاخص‌هاي توانمندسازي نيروي انساني (شايستگي/خودكارآمدي، موثر بودن، اعتماد، خودسامان‌دهي/استقلال، معني‌دار بودن) موثر است. از بين مولفه‌هاي گوناگون توانمند‌سازي، تاثير آموزش‌هاي هنگام خدمت بر روي شاخص اعتماد و خودساماندهي، به‌ترتيب بيش‌ترين و كم‌ترين درصد، ارزيابي شده است. هم‌چونين ميزان ارتباط توانمند‌سازي با عواملي نظير جنسيت، محل خدمت و نوع خدمت تاييد شد به‌گونه‌اي‌كه شدت رابطه در نوع متغير خدمت (مديريتي/غيرمديريتي)، بيش‌تر از محل خدمت (صف/ستادي) است. به بيان ديگر، با افزايش سطح آموزش، توانمند‌سازي نيز افزايش مي‌يابد و اين تاثير در ميان افراد شاغل واحد‌هاي ستادي نسبت به افراد شاغل واحد‌هاي صف، و هم‌چونين در بين مديران بيش‌تر از غيرمديران ارزيابي گرديد. براين‌اساس با توجه به تحليل يافته‌هاي تحقيق، مشخص شد؛ آموزش‌هاي هنگام خدمت كاركنان، موجب بهبود پيوسته‌ي عملكرد سازماني، عملكرد كاركنان، مديران و درنهايت توانمند‌سازي كاركنان پالايشگاه نفت شازند اراك شده است.

For a long time, organizations intend to increase their human resourcesʹ efficiency and effectiveness. One of the ways to reach a continous improvement and to an efficiency increase for the employees is the human resources capability which facilitates by providing and developing an influence based on the competence of people and groups on the organizationʹs duties. This article is about to study the effect of personnel OJT on the dimensions of capability. Capability is as a development of competent staff influence in the organization, which its application will be obtained through both formal and informal processes in the organization and be resulted in a permanent improvement in organizational performance through developing qualified and competent teams influence in the most dimensions of the organization which finally affects the total performance of staff and the organization. With regard to the effect of capability in an organization and the importance in the present research, Arak Oil Refinery operational and administrative staff and managersʹ views on the effect of OJT programs over 5 human resources capability indicators are being studied by data analysis. To complete the results from the distributed questionnaires, the intervieweesʹ views are also reviewed. To access logical results about the effect of In-service traning on the operational and administrative forces capability, findings of the two research tools (questionnaire and interview) mentioned above have been compared with each other. In general, the results show that the OJT is effective on human resources capability indicators (competency/self-efficacy, effectiveness, confidence, self organization/independence, mean-ingful) as expected. Among the capability components, the confidence and self- organization are evaluated as the maximum and the minimum percentage, respectively. Also, the rate of capability relation with other factors such as gender, place of work and job type was approved in such a manner that the intensity of this relation is more in a type of the employment variable (manegarial / non-manegarial) than that of the place (line up / administrative). In other words, the more training, the more capability, and this influence evaluated more on among administrative personnels than on line up personnels also more on among managers than on non-managers. Accordingly, based on the research findings, it is clear that the personnel OJT has continuously improved the organizational perform¬ance, personnel performance, managersʹ performance and at last the personnelʹs capability in the Shazand Oil Refinery.