بررسي تاثير كاربرد آب‌هاي شور زير زميني بر ويژگي‌هاي خاك و عملكرد سه گونه مرتعي در اراضي شور

بررسي تاثير كاربرد آب‌هاي شور زير زميني بر ويژگي‌هاي خاك و عملكرد سه گونه مرتعي در اراضي شور

با بهره‌گيري از منابع آب شور زير¬زميني مي¬توان ضمن صرفه¬جويي در كاربرد آب شيرين، با گزينش گياهان مرتعي مناسب به توليد علوفه در اراضي شور پرداخت. بدين منظور بايد ضمن بررسي شرايط محيطي (اقليم، آب، خاك و ...)گونه¬هاي سازگار در هر ناحيه آب و هوايي تعيين شود و با توجه به آستانه بردباري اين گياهان در برابر شرايطي چون خشكي، گرما، شوري و...از آنها براي اصلاح و احياء مراتع مخروبه يا در حال تخريب بهره‌گيري نمود. به همين منظور در اين بررسي در منطقه¬اي كه داراي آب شور زير زميني(dS/m 25/11=EC، 7/16=SAR) و همچنين خاك شور و قليا (%2/30= ESP، dS/m 3/27=EC ) بود، براي كاشت سه گونه مرتعي آتريپلكس، اشنان و قره¬داغ گزينش شد. بذر¬ها از نقاط مختلف استان جمع¬آوري و در گلدان¬هاي پلاستيكي در نهالستان كاشته شدند. گياهان پس از رشد يك¬ما¬هه به عرصه طبيعي منتقل و بنابر طرح آماري اسپليت پلات مستقر شدند. آبياري بر پايه تبخير و تعرق بالقوه منطقه، در دور¬هاي 10 و 20 روزه به صورت جوي و پشته¬اي، با آب شور و با محاسبه برخه آبشويي مناسب معادل 3/0 انجام شد. گياهان پس از رشد شش ماهه از محل طوقه قطع و پس از خشك كردن در دماي 60 درجه سلسيوس وزن ماده خشك آنها مورد مقايسه آماري قرار گرفت. نتايج بدست آمده نشان مي¬دهد كه بين وزن ماده خشك گياهان مورد آزمايش و در دوره¬هاي آبياري بكار رفته اختلاف معني داري(01/0>p) وجود دارد. در بين گياهان مورد آزمايش گياه آتريپلكس توانسته است عملكرد بهتري به‌ويژه در دوره ده روزه آبياري از خود نشان دهد. از سوي ديگر آبشويي انجام شده توانسته است شوري افق‌هاي سطحي خاك را كاهش دهد كه ميزان كاهش شوري در دور ده روزه بيشتر از بيست روزه بوده است.

The use of saline groundwater resources, in addition to save fresh water, could be used in production of forage in saline soils. In order to do it, the area in northern Ardakan, Yazd province with saline ground water (EC= 11.25ds/m, SAR= 16.7) and saline and alkaline soil (EC=27.3ds/m, ESP= 30.2%) was selected for planting of Atriplelentiformis, Seidlitzia rosemarinus, and Nitraria schoberi. The seeds of plants were collected from different areas of Yazd province, and were planted in nylon pots in greenhouse and transplanted as split plot statistical design in the field after one month. Based on the potential evapotranspiration of the region, the plants were irrigated as furrow design with leaching fraction (LF) = 0.3, and in 10 and 20 days intervals. After six months, plants were cut from near the soil surface and dried in oven at 60 °C for 72 hours. The dry matter of each plant weighted and analyzed statistically. The results indicated that there are some significant differences between dry matter of plants and the irrigation periods. Among plants, Atriplex lentiformis, with ten days period of irrigation had the best yield in this experiment. In addition, LF of 0.3 could decrease the salinity of the surface soil layers. This reduction was higher than in ten days period of irrigation.