تعريف سرمايه و سرمايه‌گذار در معاهده منشور انرژي و اثر آن بر صلاحيت مراجع رسيدگي

تعريف سرمايه و سرمايه‌گذار در معاهده منشور انرژي و اثر آن بر صلاحيت مراجع رسيدگي

معاهده منشور انرژي به عنوان اولين معاهده چندجانبه جهاني كه تخصصاً به منظور تضمين امنيت تامين انرژي و گسترش سرمايه‌گذاري در اين بخش تصويب شده‌است، داراي اهميت فراواني است. اگرچه منشور انرژي داراي ابعاد گوناگون بوده و بسيار فراتر از يك معاهده حمايت از سرمايه‌گذاري صرف است، با اين حال بدون شك حمايت از سرمايه‌گذار در ذهن طراحان آن اهميت فراوان داشته و از همين روي است كه اين معاهده نوآوري‌هاي فراواني را در زمينه حمايت از سرمايه‌گذار خارجي در خود جاي داده‌است. از جمله مهم‌ترين اين امور تعريف دو مفهوم «سرمايه» و «سرمايه‌گذار» است كه در ماده يك معاهده منشور، ذكر شده‌است. بايد اذعان كرد كه تعريف موجود در معاهده منشور از اين دو مفهوم بسيار گسترده‌تر از بسياري معاهدات مشابه است. اين در حالي است كه منشور در ماده 26 خود به متداعيين اجازه مي‌دهد براي حل و فصل اختلافات خود به داوري سازماني، مانند داوري در ايكسيد رجوع كنند: حال آنكه برخي از اين سازمان‌ها، لزوماً تعريف يكساني از مفاهيم فوق‌الاشعار در خود ندارند. اين تفاوت، ممكن است در مواردي منجر به تعارض بين آراي صادره از مراجع مختلف حل اختلاف در منشور انرژي گردد. در اين مقاله ابتدا تعريف دو مفهوم «سرمايه» و «سرمايه‌گذار» در منشور انرژي، و ابتكاراتي كه به منظور گسترش دامنه اين تعاريف در آنها لحاظ شده، بررسي مي‌گردد و پس از آن اثر اين تعاريف بر صلاحيت مراجع حل اختلاف در منشور انرژي، ضمن بررسي يكي از مهم‌ترين پرونده‌هايي كه موضوع آن اختلاف بين سرمايه‌گذار و كشور ميزبان تحت منشور انرژي (پرونده شركت پتروبارت عليه جمهوري قرقيزستان) بوده‌است، مد نظر قرار مي‌گيرد. النهايه تلاش مي‌شود با بررسي رويه معاهدات مشابه در اين زمينه راه حلي براي رفع تعارضات احتمالي بين منشور انرژي و معاهدات هم عرض ارايه شود.