مطالعه اثر تجويز طولاني مدت كتوكونازول بر ضرايب اسپرماتوژنز و بافت بيضه در موش سوري

The effect of chronic administration of ketoconazol on spermatogenesis indices and testis tissue in mice

كتوكنازول داروي ضد قارچ وسيع‌الطيف با كاربرد وسيع در درمان بيماري‌هاي قارچي مي‌باشد. علاوه بر اثر ضد قارچي، مطالعات نشان داده‌اند كه اين دارو روي توليد هورمون‌هاي استروئيدي از جمله گلوكوكورتيكوئيد‌ها و هورمون‌هاي جنسي اثر مهاري دارد. همچنين مصرف كتوكنازول باعث كاهش مقدار تستسترون در خون و تغييرات بافتي مختلف در بافت بيضه حيوانات آزمايشگاهي مي‌شود. هدف از اين مطالعه تعيين اثر تجويز طولاني مدت كتوكنازول بر روي شاخص‌هاي اسپرماتوژنز در بافت بيضه موش سوري مي‌باشد. در اين مطالعه تجربي، از 50 سر موش سوري نر استفاده شد كه به 5 گروه 10تايي تقسيم شدند. موش‌هاي سوري دوز 50 ميلي‌گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن را روزانه به مدت 15 روز، 1، 2 و 3 ماه از راه خوراكي دريافت كردند. يك گروه به عنوان شاهد و 4 گروه دريافت كننده كتوكنازول بودند. بعد از گذشت زمان‌هاي ذكر شده نمونه بافت بيضه اخذ گرديد و پس از تهيه مقاطع بافتي و رنگ‌آميزي هماتوكسيلين و ائوزين، از لحاظ شاخص‌هاي اسپرماتوژنز شامل: ضريب تمايز لوله‌اي (TDI)، ضريب اسپرميوژنز (SI) و ضريب بازسازي (RI) مطالعه شد. نتايج نشان داد كه SI و RI در روز پانزدهم و TDI، SI و RI در ماه‌هاي اول، دوم و سوم بعد از تجويز دارو در مقايسه با گروه شاهد كاهش معني‌دار (05/0p < ) داشتند. نتايج بيانگر اين مطلب است كه تجويز طولاني مدت كتوكنازول باعث كاهش اسپرماتوژنز و شاخص‌هاي آن در بافت بيضه موش سوري مي‌شود. اين كاهش در مقدار TDI، SI و RI احتمالاً از طريق كاهش غلظت سرمي تستسترون مي‌باشد. البته اثر اين دارو در روند اسپرماتوژنز و ناباروري انسان نياز به مطالعات بيشتر دارد.

Ketoconazole, a broad spectrum antifungal agent has been employed widely in the treatment of fungal diseases. In addition to being antifungal, studies have indicated that this drug has an inhibitory effect on steroid hormone production including glucocorticoids and sex hormones and also its administration causes reduction in the amount of blood testosterone level and histologic changes in testicular tissue of laboratory animals. The aim of this study is to determine the effect of long term ketoconazole administration on spermatogenesis indices in testicular tissue of mice. In this experimental study 50 male mice were used which were allocated to 5 groups each containing 10 animals. The mice received a 50 mg/kg dose of ketoconazole daily for a period of 15 days, 1, 2 and 3 months orally. One group was used as the control and the other 4 groups received Ketoconazole, testicular tissue samples were collected at the end of the aforementioned time period, and after preparation of tissue sections and staining with hematoxylin and coin the spermiogenesis indices including tubular differentiation index (TDI), spermatogenesis index (SI) and repopulation index (RI) were studied. The results indicated that SI and RI decreased significantly (p<0.05) following 15 days of ketoconazole administration in comparison with the control group and TDI, SI and RI had also decreased significantly after 1, 2 and 3 months. These results indicate that long term administration of Ketoconazole reduces spermatogenesis and its indices in the testicular tissue of mice probably via reduction in the serumic concentration of testosterone. However the effect of this drug on spermatogenesis and human infertility needs to be further investigated.