تغييرات بيوشيميايي سرم جوجههاي گوشتي در مسموميت كوتاه مدت با آفت كش ليندين

CHANGES OF SERUM BIOCHEMISTRY IN SHORT TERM TOXICITY WITH LINDANE PESTICIDE IN BROILER CHICKENS

ليندين حلاليت بالايي در چربي دارد و در محيط زيست پايدار است، بنابراين تجمع حياتي آن در زنجيره غذايي از محيط به انسان و حيوانات واقع مي‌شود. با هدف بررسي اثرات دوزهاي بالايي ليندين بر وزن و برخي پارامتر‌هاي بيو شميايي سرم، تعداد 25 عدد جوجه گوشتي نژاد " راس "30 روزه به گروه كنترل و چهار گروه تيمار تقسيم شدند.جوجه‌هاي گروه كنترل هيچ سمي دريافت نكرده؛ اما ساير گروه‌ها به ترتيب جيره حاوي ليندين را به ميزان 300‚150، 600 و900‌mg/kg دريافت كردند. در پايان روز هفتم، وزن جوجه‌ها اندازه‌گيري وپس از معدوم شدن با روش انساني نمونه كبد وخون بدون ماده ضد انعقاد جهت تهيه سرم جمع آوري گرديد. در تحقيق حاضر مشخص گرديد كه وزن جوجه‌ها در گروه‌هايppm 600 و 900 ‌نسبت به گروه كنترل و گروهppm 150 و300 به طور معني‌داري كاهش يافته. همچنين كليه‌ها در همه گروه‌ها نسبت به گروه كنترل تحت تاثير قرار گرفته زيرا كه اسيد اوريك سرم افزايش معني‌داري را نشان داد. هر چند كه اين ضايعه كليوي در گروه ppm 900 بسيار شديد تر از ساير گروه‌ها مي‌باشد. افزايش فعاليت AST گروه ppm900 نسبت به گروه كنترل و گروه‌هاي ديگر معني ‌‌دار مي‌باشد ‌)05/0(p < ‌. اندازه‌گيري ‌ CPKنشان داد كه در گروه ‌900‌ نسبت به كليه گروه‌ها و گروه كنترل افزايش معني داري رخ داده است ‌)05/0(p < ‌. اندازه‌گيري پارامترهاي سرمي پروتيين تام،آلبومين و گلوبولين؛ تري گليسريد،كلسترول، LDL ‌كلسترول،‌ HDL كلسترول،‌ VLDL؛ شاخص ليپيد پراكسيداسيون با روش TBARs و همچنين بتا كاروتن و ويتامين ‌ A ‌سرم و كبد هيچ تغيير معني‌داري را نشان ندادند ‌)05/0(p > ‌‌ . بنابراين جهت ارزيابي اثرات توكسيك كوتاه مدت ليندين، به طور اوليه مي‌توان پيشنهاد نمود كه آزمايشات كليوي (به ويژه اسيد اوريك) و آزمايشات عضلاني( به ويژه AST به همراه ‌(CPK اندازه‌گيري گردد. بايد براي اندازه‌گيري وزن نيز اهميت قايل شد . ‌

Lindane is highly lipid soluble toxin and persist in the environment, Its bioaccumulation occurs in the food chain from the environment to animals and humans. In order to evaluate the effects of high doses of lindane on the weight and serum biochemical parameters, twenty five old Ross broiler chicks (3 Oday) were divided into control and 4 treatment groups of 5 chickens each. The chickens of control group didnʹt receive any toxin but the other groups received diets containing 150,300,600 and 900 ppm, lindane respectively. At the end of seventh day, animals were weighed and exsanguinated. Liver and blood samples were collected. The chicken weight decreased significantly in response to 600 and 900 ppm lindane compared to control, 150 and 300 ppm groups. The kidneys were affected in all groups compared to the control. Serum uric acid increased significantly. Although malfunction of kidneys were more severe in 900ppm than the other groups. In 900ppm group increased activity of AST were significant comparing to control and another groups (p<0.05). Comparing to control and all groups the activity of CPK in the 900ppm increased significantly (p<0.05). The other parameters in seum such as total protein, albumin and globulin, triglyceride, cholesterol, LDL-cholesterol,HDL- cholesterol and VLDL, Index of lipid peroxidation by TB ARs method and also beta carotene and vitamine Ain serum and liver were not significant. So for evaluating of toxic effects of short term lindane administration, initially suggest that measure kidneys test (specially uric acid) and muscle test (specially AST and CPK) and should be not that the weight measuring is very important Key words: lindane, biochemistry, lipid peroxidation, AST, Uric acid, chicken.