برخي ويژگيهاي اكولوژيك گونه Camphorosma monspeliacaدر رويشگاه دوتو-تنگ صياد استان چهارمحال و بختياري

Ecological Characteristics of Camphorosma monspeliaca in Doto-Tangsayad Habitat, Chaharmahal va Bakhtiari Province (Iran)

گياه كافوري يكي از گونه¬‌هاي نادر در استان چهار محال و بختياري مي‌باشد كه در محدوده¬اي به وسعت 3500 هكتار در منطقه دوتو-تنگ صياد پراكنش دارد. در اين تحقيق مناطق انتشار گونه در استان، پوشش¬گياهي و گونه¬هاي همراه آن در موقعيت‌¬هاي مختلف، فنولوژي گياه در منطقه و ارتباط گياه با عوامل محيطي مورد¬ تجزيه و تحليل قرار گرفت. گونه Camphorosma monspeliaca در كل چشم¬انداز رويشگاه انتشار دارد. ولي واقعيت انتشار و بهترين الگوي پراكنش گونه كه به صورت غالب يا گونه همراه مي باشد، توده‌‌هاي گياهي را تشكيل مي¬دهد؛ به¬نحوي¬كه دامنه‌¬هاي شمالي، جنوبي و توپوگرافي مسطح مي¬باشد. اين گونه در دامنه‌¬هاي مختلف با گونه¬هاي متفاوتي همراه است. به¬طوري¬كه از پايين¬ترين تا بالاترين شيب در رويشگاه حضور دارد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه ميانگين عامل‌هاي گياهي اين گونه در جهات مختلف، متفاوت است. درجهت دامنه رو به جنوب از تراكم و درصد پوشش بيشتري بر‌خوردار است. به¬نحوي¬كه پروتئين و هضم¬¬پذيري زياد آن را از نظر كيفيت علوفه‌¬اي، گونه‌¬اي مطلوب توجيه مي¬‌كند. اين گونه در خاك‌هاي غيرشور (Ec كمتر از 2 دسي¬زيمنس بر متر)، قليايي (pH بين5/8-5/7)، با بافت رسي، لومي رسي، لومي و با مقدارآهك30% - 20% و با مقدار گچ و ماده آلي كم، رشد و پراكنش دارد. عناصر كربن، نيتروژن، كلسيم و منيزيم در خاك تحت رويش اين گياه نسبت به عناصر ديگر مقدار بيشتري دارند، دليل آن نياز بيشتر و سهولت دسترسي به اين عناصر مي¬باشد سديم در مقايسه با پتاسيم و فسفر با واحد يكسان (ppm) در توده¬‌هاي مورد مطالعه مقدار بيشتري دارد، از دلايل آن مي‌¬توان به توانايي جذب سطحي سديم در گياهان با مسير فتوسنتزي C4 از خانواده Chenopodiacea دانست. به طور كلي مطالعه اين گونه به دليل ارزشهاي چند منظوره، از جنبه¬هاي مختلف ضروريست.

Camphorosma monspeliaca is one of the rare species in Chaharmahal va Bakhtiari Province with a distribution of 3500 ha in Doto-Tangsayad. In the current study, distribution of Camphorosma monspeliaca in the province, vegetation and companion species, phenology and relationship between plant and environmental factors were studied to investigate some ecological characteristics. Although Camphorosma monspeliaca has a large distribution in the studied area, the best distribution pattern was seen in southern and northern aspects as dominant or companion species. Camphorosma monspeliaca is companion with other species in different aspects. According to the results, average of plant parameters differed in different aspects as the most canopy cover and density of Camphorosma monspeliaca were recorded in southern aspect. In view of forage quality, protein content and digestibility of the mentioned species are high. Camphorosma monspeliaca can be established in none saline soils (Ec < 2dsm"1) and alkali soils (7.5