پهنه بندي حساسيت دامنه ها به ناپايداري (لغزش) در حوضه ي آبخيز جوانرود با استفاده از مدل آماري دو متغيّره تراكم سطح

پهنه بندي حساسيت دامنه ها به ناپايداري (لغزش) در حوضه ي آبخيز جوانرود با استفاده از مدل آماري دو متغيّره تراكم سطح

جابجايي توده اي مواد از قبيل لغزش از جمله فرآيندهاي دامنه اي مشكل آفرين در حوضه ي جوانرود واقع در شمال غرب زاگرس چين خورده است. زيرا اين پديده تخريب اراضي جنگلي، زمين هاي كشاورزي و مراتع اين منطقه را به همراه داشته و براي تردد جاده اي نيز يك تهديد به شمار مي رود. از اين رو شناسايي پهنه هاي حساس به زمين لغزش براي ساكنين منطقه حايز اهميت است. مطالعه ي حاضر در اين راستا صورت گرفته است و جهت نيل به اين هدف نيز از روش آماري دو متغيّره تراكم سطح استفاده شده است. براي اين منطور ابتدا لايه ي پراكنش 31 نقطه ي لغزشي به وقوع پيوسته درسطح حوضه به عنوان متغيّر وابسته و 8 لايه تاثيرگذار بر وقوع لغزش مانند ليتولوژي، شيب، ‌فاصله از جاده،‌ فاصله از زهكش، ‌فاصله از سكونتگاه،‌ جهت گيري دامنه، شكل دامنه (مورفولوژي) و كاربري اراضي به عنوان متغيّرهاي مستقل تهيه گرديدند. سپس از طريق هم پوشاني و قطع يك به يك نقشه هاي عامل با نقشه پراكنش لغزش به طور مستقل و جداگانه، تراكم سطح لغزش در هر رده يا طبقه از عوامل فوق محاسبه گرديد. آنگاه از تركيب و تلفيق مقادير وزني تمام لايه ها با فرض وجود يك حداقل همبستگي بين هر متغيّر با متغيّر ديگر، ‌نقشه ي پهنه بندي پتانسيل لغزش در 4 سطح: پهنه با خطر خيلي زياد، پهنه با خطر زياد، پهنه با خطر متوسط و پهنه با خطر كم به دست آمد. نتايج نشان داده است كه از نظر ليتولوژي، رخداد بيشترين مقدار لغزش بر روي دو واحد گورپي و راديولاريت بوده است. از لحاظ شيب، طبقه ي شيب 6-18 درصد، ‌از نظر جهت گيري دامنه، دامنه هاي رو به شمال شرق و از نظر شكل دامنه و كاربري اراضي نيز، اراضي تپه ماهوري با دامنه هاي محدب و منظم و پوشيده از جنگل بلوط تخريب شده بيشترين مقدار تراكم لغزش را به خود اختصاص داده اند. اما مهمترين نتيجه، تبعيت بيشترين تراكم نقاط لغزشي تا شعاع 200 متري از جاده و بستر زهكش ها بوده است. بر اساس اين نتايج حدود 65 درصد از اراضي حوضه جوانرود داراي پتانسيل لغزش با خطر زياد و خيلي زياد است.

Mass displacement of materials such as land slid is one of the problematic skirt processes in Javanrood catchment area located at the north west of folded Zagros, because this phenomenon makes the degradation of forest lands, agriculture lands and pastures of this region, and deemed to be a threat for road traffic. Therefore, identification of the zones sensitive to land slide has a great importance for the habitants of the area. The present study has been performed in this regard and for this Purpose, the two variables statistical method of the surface compaction has been used. To this end. firstly, transmittal layer of the happened 31 sliding points at the catchment area were prepared as dependent variable and 8 layers influencing on the sliding occurrence like litho logy, slope, distance from road, distance from drainage, distance from habitats, skirt direction, skirt’s morphology and land uses were prepared as independent variables. After wards, through over lapping and one by one cutting of agent maps with land slide distribution map dependently and separately, the land slide surface density at each class or category of the above factors were calculated. Then by combining and integrating the weight values of all layers with the assumption of the existence of a minimum correlation between each variable with the other, zoning map of land slide potential at 4 levels, zone with very high risk, zone with high risk, zone with medium risk and the zone with low risk were obtained. The results has shown that from the view point of lithology, the highest occurance of land slide have been on Goorpei and Radiolarit. In terms of slope, the slope level of %6- %18, from the view point of the skirts orientation, the skirts towards north east and from the view point of the skirt’s form and land use, hill dale lands with convex, regular skirts covered by destructed chestnut forest, have allocated the greatest amount of land slide to themselves. But the most important result has been the following of the most density of sliding points up to radios 200m far from the road and drainage bed. Based on these results, about %65 of the lands of Javanrood catchment area has the potential of sliding with high and very high risk.