ارزيابي تاثير انواع خاك پوششي بر برخي ويژگي هاي كمي و كيفي قارچ دكمه اي (Agaricus bisporus L.)

Evaluation of Different Casing Soils on Quantitative and Qualitative Characteristics of Button Mushroom (Agaricus bisporus L.)

خاك پوششي سطح بستر كلوني شده توسط ميسليوم را پوشانده و نقش اساسي در تحريك و القاي توسعه اندام‌هاي گره‌اي در توليد قارچ دكمه‌اي دارد. به منظور استفاده از ضايعات مختلف محصولات كشاورزي و كاهش مصرف پيت در پرورش قارچ خوراكي، آزمايشي با هفده تيمار و سه تكرار در قالب طرح كاملاً تصادفي در سال 1389 در واحد توليدي قارچ قوام، واقع در شهرستان شهريار صورت گرفت. تيمارها شامل: 1- كود دامي پوسيده و خاك لومي (50% و 50%)، 2- كود دامي پوسيده، كمپوست مصرف شده و خاك لومي (25%، 45% و 30 %)، 3- كود دامي پوسيده، 4- خاك لوم نيمه سنگين، 5- تفاله نيشكر و خاك لومي (50% و 50%)، 6- كمپوست مصرف شده و ماسه (60% و 40%)، 7- خاك لومي و ماسه (70% و 30%)، 8- سبوس برنج و خاك لومي (40% و 60%)، 9- كوكوپيت و پرليت (60% و 40%)، 10-ضايعات چاي و خاك لوم (50% و 50%)، 11- خاك هلندي، 12-پيت‌هاي شمال، 13- پيت‌هاي جنوب، 14- كمپوست مصرف شده و پيت‌هاي شمال (40% و 60%)، 15- كمپوست مصرف شده، 16- خاك رس و پيت‌هاي شمال (65% و 35%) و 17- خاك رس و شن (65% و 35%) مي‌باشند. در خاك‌هاي پوششي هلندي و پيت شمال ميسليوم به ترتيب در كمترين زمان در مقايسه با ساير تيمارها سطح خاك را پوشاند. نتايج نشان داد كه تيمار كمپوست مصرف شده و پيت شمال (40% و 60%) بعد از پيت هلندي در بين خاك‌هاي پوششي مورد بررسي بيشترين ميزان عملكرد (93/20 كيلوگرم) محصول را داشت. همچنين قارچ‌هاي برداشت شده از تيمار مزبور به طور معني‌داري در سطح احتمال يك درصد داراي درصد پروتيين بيشتر (كيفيت بالاتر) نسبت به ساير تيمارها بود. كمترين ميزان عملكرد در تيمار خاك لومي باغي و ماسه (70% و 30%) مشاهده شد. بنابراين مي‌توان از كمپوست مصرف شده جهت كاهش بكارگيري پيت در صنايع توليدي قارچ دكمه‌اي استفاده نمود.

Casing material or soil (casing) is used in mushroom (Agaricus bisporus) culture to cover a nutritional composted substrate colonised with mycelium, and has an essential function in stimulating and promoting the development of sporophores (fruit bodies). In order to use the agricultural by products (different wastes) to reduce peat consumption of casing soil in button mushroom production, an experiment was conducted in 2010 with treatments of casing soil and three replicates in a completely randomized design. Treatments consist of: 1- decomposed manure and loam soil (50%, 50%), 2- decomposed manure, spent mushroom compost and loam soil (25%, 45%, 30%), 3- decomposed manure, 4- moderate loam soil, 5- bagasse and loam soil (50%, 50%), 6- spent mushroom compost and sand (60%, 40%), 7- loam soil and sand (70%, 30%), 8- rice waste and loam soil (40%, 60%),9- cocopeat and perlit (60%, 40%), 10- tea waste and loam soil (50%, 50%), 11- Holland peat, 12- north peat, 13-south peat, 14- spent mushroom compost and north peat (60%, 40%), 15- spent mushroom compost, 16- clay soil and north peat (65%, 35%), and 17- clay soil and sand (65%, 35%). A comparison of means with Duncanʹs Multiple Range Test (DNMRT) indicated that in Holland peat and north peat, mycelium could cover soil in shortest time compared to the other treatments. Results indicated that treatment of spent mushroom compost + north peat (40%, 60%) produced highest yield (2093 kg) after Holland peat. In addition, in this treatment, harvested mushroom had the highest protein content compared to other treatments. The lowest yield was obtained in loam soil + sand (70% , 30%) due to an final decrease of casing soil porosity and Water Holding Capacity. Therefore, spent mushroom compost is an alternative to reduce peat consumption in button mushroom production.