مقايسه صفات كمي و كيفي لوبياي سفيد و قرمز در شرايط آبياري معمول و تنش خشكي

مقايسه صفات كمي و كيفي لوبياي سفيد و قرمز در شرايط آبياري معمول و تنش خشكي

براي ارزيابي و مطالعه اثر تنش خشكي (آبياري محدود) روي صفات مختلف لوبيا، تعداد 15 ژنوتيپ لوبياي قرمز و 15 ژنوتيپ لوبياي سفيد در يك طرح بلوك‎هاي متعادل گروهي با سه تكرار در دو محيط آبياري معمول (دور آبياري 4 روز) و تنش خشكي (دوره آبياري 10 روز) كاشته شدند و تعداد 24 صفت شامل صفات مربوط به مراحل رويشي، زايشي و همچنين عملكرد، ثبت شد. نتايج حاصل نشان داد كه از ميان صفات مورد آزمون در لوبياي قرمز‎، بيش‎ترين ميزان كاهش مربوط به صفت عملكرد تك بوته و در لوبياي سفيد مربوط به صفات وزن خشك برگ، وزن خشك شاخساره و وزن صد دانه مي‎باشد. نتايج تجزيه رگرسيون گام به گام لوبياي سفيد نشان داد كه صفات تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، وزن خشك برگ و وزن خشك شاخساره در شرايط تنش بيش‎ترين تاثير را روي عملكرد داشتند. تجزيه رگرسيون گام به گام در لوبيا قرمز نشان داد كه صفات وزن صد دانه، تعداد دانه در بوته و تعداد روز تا ظهور برگ‎هاي اوليه (V2) تحت شرايط تنش، بيش‎ترين تاثير را روي عملكرد داشتند. در بررسي ميزان مقاومت به خشكي ارقام، شاخص‎هاي حساسيت و تحمل و همچنين درصد تغييرات صفات در اثر تنش محاسبه شد.‎MP ، STI و GMP‎مناسب‎ترين شاخص‎هاي مقاومت به خشكي بودند كه بر اساس آن‎ها ژنوتيپ‎هاي‎ KS-41133 KS-41160 , KS-41127, و KS-41165‎ لوبياي سفيد و‎ KS-31146 و ‎KS-31150لوبياي قرمز بعنوان ژنوتيپ‎هاي مقاوم تعيين شدند.

In order to study the effect of drought stress (Limited irrigation) on different traits of Bean, fifteen red bean and white bean genotypes were planted in a randomized group balanced block design with three replications under normal and drought stress conditions and 24 traits were recorded. The results showed that among experimental factors, the most decrease in red bean belonged to plant yield and the most decrease in white bean had been in leaf and shoot dry weight and also 100-seed weight. The results of step wise regression showed that the 100-seed weight, number of seed per plant and days of cotyledon leaves appearance under drought stress condition had the most effect on the yield of red bean and the number of seeds per plant, 100-seed weight, leaf dry weight and shoot dry weight under drought stress condition had the most effect on yield of white bean. GMP, STI, and MP were the most suitable indices for selecting drought resistant genotypes. Based on the‎ indices KS-31146 and KS-31150 in red beans, and KS-41133 KS-41127, KS-41160 and KS-41165 in white beans, were found as resistant genotypes.