اثر سطوح مختلف تنش خشكي بر عملكرد ، اجزاي عملكرد و برخي صفات مربوط به سنبله در ارقام گندم

اثر سطوح مختلف تنش خشكي بر عملكرد ، اجزاي عملكرد و برخي صفات مربوط به سنبله در ارقام گندم

براي ارزيابي تاثير تيمارهاي مختلف خشكي بر عملكرد، اجزاي عملكرد و برخي صفات مربوط به سنبله در ارقام گندم آزمايشي به صورت كرت‎هاي نواري در قالب طرح پايه بلوك‎هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در سال زراعي 83-84 در ارضي موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج انجام شده است. در اين آزمايش‎ تيمارهاي آبياري شامل 4 سطح (بهينه، تنش ملايم، تنش متوسط و تنش شديد) و ارقام گندم (يازده سطح) به ترتيب سطوح فاكتور افقي و عمودي را تشكيل دادند. تنش رطوبتي با استفاده از روش آبياري باراني به صورت باراني تك شاخه در طول فصل كشت روي ارقام گندم انجام شده است. پس از برداشت صفات عملكرد دانه در پلات، وزن هزار دانه، تعداد سنبله در بوته، طول سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، وزن سنبله اصلي، تعداد دانه در سنبله، وزن سنبله‎هاي فرعي، تعداد گلچه عقيم و عملكرد دانه درسنبله اصلي اندازه‎گيري شدند.پس از انجام تجزيه واريانس داده‎ها، در بيشتر صفات اختلاف معني‎داري بين ارقام و همچنين بين تيمارهاي آبياري مشاهده شد. مقايسه‎هاي ميانگين صفات نشان داد كه ارقام سرداري و آذر 2 از نظر صفات عملكرد دانه در پلات، وزن هزار دانه، تعداد سنبله در هر بوته و وزن سنبله‎هاي فرعي نسبت به ساير ارقام در سطح احتمال 5% برتر بودند. همچنين تيمار آبي مطلوب در همه موارد از ساير تيمارها برتر بود. در نهايت بين عملكرد و همه‎‎ اجزاي آن همبستگي مثبت و معني‎داري مشاهده شد.

To evaluate the effect of drought stress on yield, yield component and spike related traits in wheat cultivars, an experiment carried out in a strip-plot experiment with a randomized complete blocks design with three replications at Seed and Plant Improvement Institute in Karaj region in 2005. In this experiment four irrigation levels control(a1), mild stress(a2), moderate stress(a3), high stress(a4) and eleven cultivars were levels of horizontal and vertical factors respectively. Stress conditions was applied with line source sprinkler to irrigate cultivars, so amount of water used for each treatments were:(a1=5700 cubic meters, a2=4500 cubic meters, a3=3000 cubic meters, a4= 2100 cubic meters). After harvest, traits including: Grain yield, 1000 kernel weight ,number of spike per plant, spike length, spikelet number per spike, main spike weight ,number of kernel per spike, sterile spikelet number and grain yield in main spike were recorded. Analysis of variance showed that there were significant differences among all cultivars and irrigation levels and drought stress reduced all traits. Comparisons of means showed that Sardari and Azadr2 cultivars were significantly (?=5%)better in Grain yield, 1000 kernel weight, number of spike per plant and spike weight than others. Also optimum irrigation level was better than other treatments. Finally between yield and yield components, positive and significant correlation observed.