اثرآرايش‌هاي رديف نكاشت بر عملكرد، اجزاي عملكرد، كيفيت الياف و آلودگي به بيماري‌ها در دو ژنوتيپ پنبه (Gossypium hirsutum L.)

اثرآرايش‌هاي رديف نكاشت بر عملكرد، اجزاي عملكرد، كيفيت الياف و آلودگي به بيماري‌ها در دو ژنوتيپ پنبه (Gossypium hirsutum L.)

اين تحقيق در سال زراعي 1386، به منظور ارزيابي اثرآرايش‌هاي رديف نكاشت بر عملكرد، اجزاي عملكرد، كيفيت الياف و بيماري هاي پژمردگي ورتيسيليومي، پوسيدگي قوزه و لكه برگي آلترناريايي پنبه در شرايط بدون آبياري در ايستگاه تحقيقات پنبه كاركنده (35 كيلومتري غرب گرگان) انجام شد. آزمايشات به صورت كرت هاي خرد شده و در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار با استفاده از دو ژنوتيپ پنبه (تابلاديلا و شماره 200) در كرت‌هاي اصلي و سه آرايش رديف كاشت (1×2، 1×1 و رديف كاشت متوالي) در كرت‌هاي فرعي اجرا شد. نتايج نشان داد عكس‌العمل ژنوتيپ‌ها با رفتارهاي رشدي متفاوت نسبت به آرايش‌هاي رديف كاشت متفاوت بود (05/0 ? P). كيفيت الياف، وقوع و يا شدت آلودگي برخي بيماريها تحت تاثير آرايش رديف كاشت قرار گرفتند (05/0 ? P). ميزان عملكرد الياف (3070-3027 كيلوگرم در هكتار) و درصد زودرسي (7/81-1/78 درصد) در رديف‌هاي نكاشت نسبت به رديف كاشت متوالي بيشتر بود. كيفيت الياف شامل: درصد كيل الياف و ضريب ميكرونري (شاخص ظرافت الياف) در آرايش‌هاي رديف نكاشت بهتر و به ترتيب در دامنه 5/30-5/29 و 9/3-3/3 قرار گرفت. اثر متقابل ژنوتيپ × آرايش رديف مشخص نمود كه آلودگي آلترناريايي در تيمار تابلاديلا × (آرايش رديف 1×2) كمتر و پژمردگي ورتيسيليومي بوته در تيمار آرايش (رديف 1×2) × شماره 200 و رديف كاشت متوالي بيشترين ميزان آلودگي را داشتند. ميزان پوسيدگي قوزه در آرايش‌هاي رديف نكاشت كمتر بود، چنانكه كمترين ميزان پوسيدگي قوزه در تيمار (آرايش رديف 1×2) × تابلاديلا مشاهده گرديد (3/1 درصد). به طور كلي نتايج نشان داد كه ايجاد رديف‌هاي نكاشت در زراعت پنبه مي‌تواند باعث كاهش پوسيدگي قوزه و افزايش درصد زودرسي و عملكرد كمي و كيفي الياف پنبه شود.

To evaluate the impacts of different skip-row planting patterns on yield, yield components, lint quality and infection to Verticillium wilt, Boll rot and Alternaria leaf spot diseases in non-irrigated cotton (Gossypium hirsutum L.) a field experiment was conducted in Karkandeh Experimental Field Station, Gorgan, Iran, in 2007 growing season. The experiment was carried out in split-plot arrangements using randomized complete block design with three replications. Two cotton genotypes; Tabladila and N200 were assigned to main plots and 80-cm row spacing in solid (80-cm conventional rows), 1×1 skip-row planted and one left unplanted) and 2×1 skip-row (two rows planted and one left unplanted with 16 cm skip) pattern were randomized in sub-plots. Results showed that the two genotypes with different growth habit differed in their response to planting row patterns. The lint quality and infection severity of some diseases were not affected by skip-row pattern. The lint yield (3027-3070 kg/ha) and earliness (78.0-81.7%) were higher in skip-row pattern as compared with solid pattern. Fiber length 2.5% and micronair of lint were in the range of 29.5-30.5 and 3.3-3.9 in skip-row, respectively. The genotype × skip-row interaction indicated that N200 × (2 × 1 skip-row), and 80-cm solid rows had more Verticillium wilt disease index, however, Alternaria infection was lower in Tabladia × (2 × 1 skip-row). Skip-row planting pattern reduced boll rot disease infection as compered to solid planting pattern as boll rot (%) was lower (1.3%) in (2 × 1 skip-row) × Tabladila. These results showed that planting row pattern could reduce boll rot and increased quantity and quality of yield and earliness in cotton.