تاثير تيمار هاي بذر بر جوانه زني گونه Agropyron cristatum (L.) Gaertnدر تنش شوري و خشكي

The effect of seed treatments on germination properties of Agropyron cristatum (L.) Gaertn under salt and drought stresses

تاثير تيمار¬هاي بذر بر جوانه¬زني گونة Agropyron cristatum (L.) Gaertnدر تنش شوري و خشكي بهزاد بهتري ، قاسمعلي ديانتي تيلكي *، صالح محمدي¬سليماني و مجيد زابلي تاريخ دريافت: 2/2/88 – تاريخ پذيرش: 19/3/89 چكيده تنش شوري و خشكي از عوامل مؤثر در جلوگيري از جوانه‌زني و استقرار گياهچه هستند. تيمار بذر به‌طور موفقيت‌آميزي سبب اصلاح جوانه¬زني در بذرهاي بسياري از گياهان زراعي و به‌ويژه در گياهان ريز بذر و گندميان مي¬شود، اگرچه عكس‌العمل آنها بستگي به نوع گونه متفاوت است. گونة Agropyron cristatum (L.) Gaertn نهال¬هاي نازك و حساسي دارد. با توجه به اهميت بذركاري در مناطق خشك و نيمه‌خشك كشور و وجود خاك¬هاي شور، هدف اصلي، بررسي روش¬هاي تيمار بذر براي افزايش شاخص¬هاي جوانه¬زني و رشد تحت تنش شوري و خشكي بود. براي اين منظور آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاٌ تصادفي در سه تكرار انجام شد. عامل اول پيش‌تيمارهاي بذر، عامل دوم محلول¬هاي ايزواسمز و عامل سوم سطوح تنش بود. نتايج نشان داد سرعت جوانه¬زني در اثر تيمار¬هاي بذر و اثرات متقابل (تيمارهاي بذر، سطوح تنش) در سطح 5 درصد معني¬دار شد. در سطوح تنش تمامي صفات به¬جز درصد احياء تغييرات معني¬داري را نشان دادند، به¬طوري¬كه با افزايش تنش به 4 بار درصد جوانه‌زني 70 درصد كاهش يافت و در 8 بار هيچ¬گونه جوانه¬زني مشاهده نشد. در اثرات متقابل (تيمارهاي بذر، محلول¬هاي ايزو¬اسمزي، سطوح تنش) سرعت جوانه¬زني و درصد جوانه¬زني تفاوت معني¬داري در سطح 5 درصد نشان دادند. در مجموع تيمارهاي بذر روش مفيدي در افزايش جوانه¬زني و رشد در گونة A. cristatum تحت تنش شوري و خشكي نبود. ضمن اينكه افزايش سطح تنش به¬طور معني¬داري سبب كاهش عملكرد اين گونة گياهي شد. واژه¬هاي كليدي: پرايمينگ اسمزي، تنش شوري و اسمزي، جوانه¬زني، هيدرو پرايمينگ،Agropyron cristatum

Salt and drought stress are of high importance in seed germination and seedling establishment. Priming has been successfully demonstrated to improve germination and seedling emergence in seeds of many crops, particularly seeds of vegetables and small seeded grasses. Agropyron cristatum (L.) Gaertn provides thin and sensitive seedlings. This species could be considered as a suitable plant for seeding plans in arid and semi-arid regions as well as saline soils of Iran. The objective of current research was to evaluate priming methods for increase of germination properties and initial growth parameters under salinity and drought stress. For this purpose factorial experimental completely randomized design in three replications were performed. First factor was priming treatments; the second third factors were Iso-osmotic solution and the stress levels, respectively. The results showed that the effect of main treatments and their interactions (pre- treatment, levels of stress) was significant on germination speed (P< 0.05). Increase of stress levels resulted in decrease of germination so that in -8 bar germination stopped. Totally, it was found that applied treatments were not affective for improvement of germination and initial growth properties under stress conditions.