بررسي تاثير تنش خشكي بر صفات فيزيولوژيكي جو بدون پوشينه (hordeum sativum L) در منطقه اقليد فارس

بررسي تاثير تنش خشكي بر صفات فيزيولوژيكي جو بدون پوشينه (hordeum sativum L) در منطقه اقليد فارس

در مناطق گرمسيري و نيمه گرمسيري ايران رشد و عملكرد غلات به‎دليل وجود تنش‎هاي خشكي و شوري كاهش پيدا مي‎كند. در عين حال يكي از مناسب‎ترين گياهان زراعي براي چنين شرايطي گياه جو است. در حال حاضر، براي غلبه بر مشكلات تنش ژنوتيپ‎هاي مناسب و متحمل جو معمولي وجو بدون پوشينه تحت بررسي هستند. در اين آزمايش به منظور بررسي ميزان تحمل جو بدون پوشينه به خشكي، چهار ژنوتيپ ( UH3،U46M ،EHM81-12 و CM67) در ايستگاه تحقيقات دانشگاه آزاد اسلامي واحد اقليد به مدت دو سال مورد بررسي قرار گرفتند. چهار تيمار (آبياري پس از پتانسيل آب خاك 5/0- (شاهد)، 5/1- ، 3- و 5- bar) به‏كار برده شدند. تيمارها در آزمايش كرت‎هاي خرد شده بر اساس طرح پايه بلوك كامل تصادفي در چهار تكرار بررسي شدند. ژنوتيپ هاي جو بدون پوشينه به كرت‎هاي اصلي و تيمارهاي آبياري به كرت‎هاي فرعي تعلق گرفت. صفات مورد اندازه‎گيري شامل ميزان فتوسنتز، تنفس و ميزان كلروفيل، مقدارهورمون آبسيزيك اسيد، پرولين و ميزان آنزيم‎هاي پراكسيداز و سوپر اكسيد ديسموتاز در برگ پرچم بودند. داده ها با نرم افزار MSTATC تجزيه و تحليل شدند. نتايج نشان داد كه تنش باعث كاهش فتوسنتز و ميزان كلروفيل وليكن باعث افزايش ميزان آنزيم‎هاي سوپر اكسيد ديسموتاز و پراكسيداز (به‎دليل افزايش توليد مشتقات اكسيژن در تنش خشكي)، محتوي پرولين،ABA و ميزان تنفس شد. ژنوتيپUH3 كمترين مقدار فتوسنتز، كلروفيل، ABA وپرولين ولي ژنوتيپCM67 بيشترين مقدار اين صفات را داشتند. در مورد تنفس نتيجه عكس بود. به‎طوركلي، با توجه به صفات مورد بررسي، ژنوتيپ CM67 به‎عنوان ژنوتيپ متحمل و UH3 به‎عنوان ژنوتيپ حساس شناخته شدند.

In the most arid and semi-arid regions, the growth and production of cereals are reduced due to drought and salinity stresses. Indeed, barley is a reliable crop for there conditions. At the moment, barley and hulles barley genotypes are being investigate to overcome the problems. In this study, four hull-less barley genotypes (UH3, U46M, EHM81-12 and CM67) were grown in Research Station of Eghlid Islamic Azad University under drought stress for two years (2006 and 2007). Four water supply treatments (irrigating after the soil moisture potential reached -.0.5 bar (control), 1.5 bar, -3 and -5 bar) were applied. The experimental design was a split plot in which drought treatments was arranged in the main plots and genotypes in subplots, based on a randomized complete block design with four replications. The measured characteristics were photosynthetic rate, respiration rate, chlorophyll content, amount of ABA and proline, superoxide dismutase (SOD) and peroxides (POX) activity in flag leaves. Variance analysis showed that drought. Stress decreased chlorophyll content and the photosynthesis rate, but stress increased Pox, SOD, ABA and proline contents as the respiration rate. In general, the UH3 genotype showed as well the lowest photosynthetic rate and ABA content, highest respiration rate and CM67 was in contrast. Indeed, CM67 was tolerant and UH3 was susceptible to drought stress.