تدوين مولفه‌هاي فرهنگ شهروندي در حيطه‌هاي هويت ملي و جهاني براي دانش‌آموزان دوره راهنمايي تحصيلي

Developing components of citizenship culture for junior students of elementary schoolsrperspectives of national and global identity

پژوهش حاضر با هدف بررسي مولفه‌هاي فرهنگ شهروندي در حيطه هويت ملي و هويت جهاني انجام شده است. جامعه آماري پژوهش مشتمل بر كليه اعضاي هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي منطقه4و دانشگاه‌هاي دولتي يزد، اصفهان، تهران، مشهد و شيراز در رشته هاي علوم تربيتي، جامعه‌شناسي و روانشناسي بالغ بر283نفر بوده است. از بين جامعه آماري با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي در نرم افزار اكسل تعداد103نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار گردآوري اطلاعات درپژوهش حاضر پرسشنامه محقق ساخته تدوين مولفه‌هاي فرهنگ شهروندي در دو حيطه هويت ملي و جهاني با مقياس5درجه‌اي ليكرت بوده است. براي تعيين روايي ابزار پژوهش از روايي صوري، محتوايي و سازه استفاده گرديد. اعتبار ابزار اندازه‌گيري بااستفاده از ضريب آلفاي كرونباخ معادل0.95 برآورد شد كه حاكي از اعتبار بالاي ابزار اندازه‌گيري است. تجزيه و تحليل اطلاعات در دو سطح آمار توصيفي شامل(ميانگين،انحراف معيار ،واريانس)و آمار استنباطي شامل تحليل عاملي،آزمونTتك‌متغيره،آزمون خي دو،آزمون تعقيبيLSD برآورد گرديد. نتايج حاصل از پژوهش نشان داد كه بعد هويت ملي داراي20زير مولفه است كه از اين ميان «ارزش‌گذاري به ميراث فرهنگي» با بار عاملي0.81 بيشترين ضريب و مولفه«استفاده از اصطلاحات و ضرب المثلهاي فارسي»با بار عاملي0.34 كمترين مقدار را به خود اختصاص داده است. در بعد هويت جهاني بيشترين بار عاملي مربوط به مولفه «آگاهي از نقش خود به عنوان شهروند جامعه جهاني» با بار عاملي0.71 و كمترين بار عاملي مربوط به مولفه«توانايي ارزيابي ونقد مسائل محيطي جهاني»با بار عاملي0.34 بوده است. در بعد هويت ملي و هويت جهاني بين نظرات پاسخگويان با توجه به رشته تخصصي تفاوت وجود داشت. در بعد هويت ملي ميانگين پاسخگويان با رشته جامعه‌شناسي در مقايسه با روان‌شناسي بالاتر است. همچنين ميانگين نظرات پاسخگويان با رشته علوم‌تربيتي بالاتر از روان شناسي مي باشد. در بعد هويت جهاني ميانگين روان شناسي بالاتر از جامعه‌شناسي و علوم تربيتي بالاتر از جامعه‌شناسي بوده است ولي در ساير ابعاد جمعيت‌شناختي بين نظرات پاسخگويان تفاوتي مشاهده نگرديد.

The present study aims to investigate and determine the components of citizenship culture in the areas of national and global identity for elementary school junior students. The statistical population for the study consisted of 283 faculty members, employed by district 4 Islamic Azad University, and State Universities of Yazd, Isfahan, Tehran, Mashhad and Shiraz, from the departments of Humanities, Sociology and Psychology. A sample population of 103 were chosen using random sampling method. A questionnaire with a 5-degree Likert scale was used to collect data. Face and content validity were used to determine the validity of the instrument and 0.92 significance of the measurement tools were calculated through Cronbachʹs alpha coefficient which indicates a high significance of the tools. The Data analysis procedure included two levels of descriptive statistics (mean, standard deviation, and variance) and inferential statistics, including factor analysis, T, KR21 and LSD tests. The results of the study showed that the national identity dimension has 21 sub¬components from which the "cultural heritage rating "(with a significance of 0.81) and the component of "using Farsi idioms and proverbs" (with a significance of 0.34) had the highest and the lowest coefficients respectively. Also, The" awareness of the individual role as a member of the global community" as a component of the global identity dimension "(with a significance of 0.71) and the "critics word problems and assessment ability" "(with a significance of 0.21) turned out to have the highest and the lowest coefficients as well. Differences were found in answers and comments of the test takers in relation to national and global identity dimensions. The mean of the professors in sociology and humanities test takers was more than that of the psychology. As for the global identity dimension, the mean of the sociology and humanities test takers was more than that of the sociology but there were no significant differences found in answers to other demographical dimensions.