تاثير آتش‌سوزي بر برخي از ويژگي‌هاي شيميايي خاك جنگل در شمال ايران (مطالعه موردي: جنگل خيرودكنار)

آتش‌سوزيها اثرات قابل‌توجهي بر خصوصيات بيوژئوشيميايي خاكهاي جنگلي دارند. آتش با تغيير در محتوي عناصر غذايي خاك قادر است حاصل‌خيزي خاكهاي جنگلي را در طول زمان تحت تأثير قرار دهد. اين تحقيق اثر آتش‌سوزي سال 1377 در قسمتهايي از سري چلير (جنگل آموزشي- پژوهشي خيرودكنار) را بر روي خواص شيميايي خاك جنگل مورد ارزيابي قرار داده است، به‌طوري كه اثر آتش‌سوزي پس از 7 سال بر روي مشخصه‌هايي مانند واكنش خاك، هدايت الكتريكي، درصد نيتروژن و كربن كل، نيتروژن و فسفر قابل جذب و ظرفيت تبادل كاتيوني خاك مورد بررسي قرار گرفته است. منطقه مورد مطالعه پس از بررسي‌هاي لازم به 4 منطقه كنترل، آتش‌سوزي شديد، متوسط و كم تفكيك گرديد، سپس در هر منطقه پس از حفر 5 پروفيل اقدام به برداشت نمونه‌هاي خاك از 3 عمق در هر پروفيل شد. نتايج نشان داد كه عمق خاك داراي تأثير معني‌داري بر تمام مشخصه‌هاي اندازه‌گيري شده به‌جز نيتروژن قابل جذب است، در حالي‌كه تأثير شدت آتش‌سوزي و اثر متقابل شدت آتش‌سوزي و عمق خاك، تنها بر واكنش خاك، هدايت الكتريكي و ظرفيت تبادل كاتيوني معني‌دار بود. به‌طوري كه افزايش شدت آتش سوزي سبب افزايش ميزان واكنش خاك، هدايت الكتريكي و ظرفيت تبادل كاتيوني و كاهش ساير مشخصه‌ها گرديد. در ضمن با افزايش شدت آتش‌سوزي، اختلاف بين افق‌هاي خاك در رابطه با مشخصه‌هاي اندازه‌گيري شده نيز افزايش يافت. همچنين مطالعات نشان داد كه در تمامي موارد به‌جز ظرفيت تبادل كاتيوني، افق A بيشتر از ساير افق‌ها تحت تأثير آتش‌سوزي قرار گرفته است.