مداخله اجتماعي به منظور ارتقاي سلامت دهان با توجه به باورها، سنت ها و رفتارهاي روستاييان يحيي آباد قزوين

Community intervention to modify beliefs, traditions and practices of oral health in Yahya-Abad village

زمينه: نتايج يك مطالعه كيفي در مورد باورها، سنت ها و رفتارهاي مادران و معلمان در رابطه با سلامت دهان كودكان در مناطق روستايي قزوين در سال1384 نشان داد كه پاي بندي به آداب و سنن غلط به بروز مشكلات متعدد در رعايت نكات بهداشتي در ميان روستاييان منجر مي شود. هدف: مطالعه به منظور ارزيابي اثر برنامه هاي آموزش سلامت دهان بر نگرش و عملكرد مردم روستاي يحيي آباد قزوين انجام شد. مواد و روش ها: دراين پژوهش كيفي مداخله اي كه در سال 1385 انجام شد تعداد 50 تا 70 نفر در قالب دو گروه مادران و معلمان دانش آموزان مدارس ابتدايي روستاي يحيي آباد در كارگاه هاي آموزشي شركت نمودند. مسواك، خمير و نخ دندان بين كودكان و خانواده ها توزيع شد. طي يك دوره 8 ماهه علاوه برآموزش مداوم با تكيه بر جنبه هاي مثبت و منفي باورها و عملكرد مردم در زمينه سلامت دهان، تاثير آموزش درجلسه هاي بحث گروهي ارزيابي شد. يافته ها: برنامه آموزشي موجب ارتقاي سطح دانش و مهارت مادران و معلمان در رابطه با سلامت دهان شد. اگرچه تاثير آن بر باورها و عملكرد مردم كم بود ولي بيش تر آنها خود درماني هاي نادرست سنتي را ترك كردند. توزيع مسواك و خمير و نخ دندان تنها در كوتاه مدت باعث جلب انگيزه كودكان براي مراقبت از دندان ها شد. معلمان نقش خود را در زمينه تقويت رفتار مناسب در دانش آموزان ايفا نكردند. نتيجه گيري: اگر چه افزايش آگاهي و دانش والدين و معلمان براي ارتقاي سلامت دهان ضروري است، اما به تنهايي براي دستيابي به رفتارهاي مطلوب بهداشتي كافي نيست.

Background: Following a qualitative study on beliefs, traditions, and practices on childrenʹs oral health in one of the countryside of Qazvin, it was shown that the commitment to wrong beliefs and traditions could lead to various problems associated with practice of health recommendations by villagers. Objective: To design a set of guidelines to modify the beliefs, traditions and practices of oral health in Yahya-Abad village. Methods: In this community intervention qualitative research, 50-70 persons in two main groups including mothers and teachers of primary schools participated in educational workshops. Tooth brushes, tooth pastes and dental flosses were distributed among the children and their families. During an eight-month period of continuous oral health education, the effect of this practice was evaluated through focus group discussions. Findings: The educational program used in our study resulted in an increase in level of knowledge and skill about oral health among the study populations. Although the education program was shown to have little effect on beliefs and practices of the study group yet the majority of individuals gave up some unhealthy traditional self-treatments. The distribution of tooth brushes among children made motivation for dental care only for a short time and the teachers failed to properly perform their roles in improving the healthy behaviors of the students. Conclusion: Although increasing the knowledge of parents and teachers in promoting the degree of oral health is necessary however this alone seems to be inadequate to achieve desirable healthy behaviors.