تحليل تاثير رهيافت مدرسه مزرعه كشاورز بر پذيرش مبارزه بيولوژيك از سوي شاليكاران شهرستان ساري

An Analysis of the Effect of Farmer Field School Approach on Adoption of Biological Control by Rice Farmers in Sari County, Iran

هدف اين تحقيق بررسي تاثير رهيافت مدرسه مزرعه كشاورز بر پذيرش مبارزه بيولوژيك در شهرستان ساري بوده است. اين تحقيق ازنوع توصيفي- همبستگي و علي- مقايسه اي بود. شاليكاران شهرستان ساري به عنوان جامعه آماري اين تحقيق انتخاب شدند و با استفاده از نمونه گيري تصادفي 72 شاليكار شركت كننده در مدرسه مزرعه كشاورز و 346 شاليكار كه در مدرسه مزرعه كشاورز شركت نكرده‌اند، به عنوان نمونه آماري انتخاب شدند. روايي ابزار پژوهش از طريق اعضاي هيئت علمي گروه ترويج و آموزش كشاورزي دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقيقات، دانشگاه تربيت مدرس و متخصصان و كارشناسان سازمان جهاد كشاورزي استان مازندران به دست آمد. آزمون مقدماتي و اعتبار پرسشنامه از طريق تكميل 30 پرسش نامه به وسيله شاليكاران در يكي از شهرستانهاي خارج از نمونه آماري به عمل آمد و ضريب اطمينان آلفاي كرونباخ82/0 محاسبه گرديد. نتايج نشان مي دهد 9/63 درصد از شاليكاراني كه در مدرسه مزرعه كشاورز شركت كرده‌اند، پذيرش زياد و بسيار زياد و تنها 3/13 درصد از شاليكاراني كه در مدرسه مزرعه كشاورز شركت نكرده‌اند، پذيرش زياد داشته‌اند. نتايج حاصل از رگرسيون گام به گام نشان داد كه متغيرهاي دانش مبارزه بيولوژيك، مزيت نسبي، سطح مكانيزاسيون، سابقه كشت برنج، مشاركت اجتماعي، تعداد تماس با مروج، استفاده از منابع اطلاع رساني و ارتباط جمعي 9/75 درصد از تغييرات پذيرش مبارزه بيولوژيك را در شاليكاران شركت كننده در مدرسه مزرعه كشاورز را تبيين مي كنند و متغير دانش مبارزه بيولوژيك به تنهايي 1/83 درصد از تغييرات پذيرش مبارزه بيولوژيك را در شاليكاراني كه در مدرسه مزرعه كشاورز شركت نكرده‌اند را تبيين مي‌كند.

The purpose of this study was to determine the effect of Farmer Field School (FFS) approach on adoption of biological control by rice farmers. The research population consisted of 72 farmers who had participated in FFS and 346 who had not participated in FFS, selected through randomized sampling method. The methodological approach of the study was twofold: descriptive-correlative and causal-comparative. Validity of the instrument was established by a panel of experts comrised of senior faculty members in agricultural extension and education department, and of research committee advisors. Reliability analysis was conducted by using Cronbachʹs Alpha formula the result being 82%. The results indicated that 63.9 percent of the farmers who had participated in FFS adopted the techniques to a large and a very large extent, while only 13.3 percent of those who had no participation in FFS adopted the techniques (to a large, but not very large extent). The results of the multiple regression analysis (stepwise method) revealed that the variables of knowledge of biological control, relative advantage, level of mechanization, rice farming experience, social participation, the number of contacts with extension agent, the extent to which farmers used mass media and information sources described a variation of 75.9% of the adoption of biological control by rice farmers, (farmers who had participated in FFS). Also the results of the multiple regression analysis (stepwise method) revealed that the variable of knowledge of biological control described a variation of 83.1% of the adoption of biological control by rice farmers who had not participated in FFS.