بررسي تنوع ژنتيكي در اكوتيپ هاي علف باغ ( (Dactylis glomerata L.با استفاده از نشانگرهاي RAPD

تعيين تنوع ژنتيكي مواد گياهي قبل از شروع برنامه هاي اصلاحي و مطالعات ژنتيكي ضروريست. در اين مطالعه تنوع ژنتيكي درون و بين 15 اكوتيپ داخلي به همراه 7 اكوتيپ خارجي و 3 اكوتيپ با مبدا نامشخص علف باغ با استفاده از نشانگرهاي RAPD مورد مطالعه قرار گرفتند. از 40 آغازگر مورد ارزيابي، 8 آغازگر 73 نوار چندشكل توليد كردند. تعداد كل نوارهاي چندشكل در درون اكوتيپ ها از 25 تا 49 نوار متغير بود. ميانگين تنوع ژنتيكي كل و درون اكوتيپ ها به‌ترتيب 291/0 و 181/0 و ضريب تمايز ژني 378/0 برآورد شد. تجزيه واريانس مولكولي نيز نشان داد كه بخش اعظم تغيير‌پذيري در درون اكوتيپ ها (28/78%) مي باشد. براساس تجزيه خوشه اي، 25 اكوتيپ علف باغ در 8 گروه مجزا قرار گرفتند. گروه بندي براساس داده هاي مولكولي انطباقي با گروه بندي جغرافيايي اكوتيپ ها نداشت. در تجزيه به مولفه هاي هماهنگ اصلي، سه مولفه اول 48/59 درصد از تغييرات را توجيه كردند. گروه بندي اكوتيپ ها با استفاده از دو مولفه هماهنگ اول و دوم نتايج حاصل از تجزيه خوشه اي را تا حدودي تاييد كرد. تجزيه خوشه اي براساس داده هاي مورفولوژيكي، اكوتيپ ها را به چهار گروه تقسيم كرد ولي تطابق زيادي بين نتايج حاصل از داده هاي مورفولوژيكي و مولكولي مشاهده نشد. با توجه به نتايج به‌دست آمده از اين تحقيق، مي توان گفت تنوع ژنتيكي زيادي در درون اكوتيپ هاي علف باغ وجود دارد و در گزينش ارقام مطلوب مي تواند مورد استفاده قرار گيرد. از اكوتيپ‌هاي با فاصله ژنتيكي بيشتر نيز مي توان به منظور تلاقي در جهت توليد نسل هاي در حال تفرق، جمعيت هاي پايه براي مكان يابي ژن ها و بهره مندي از پديده هتروزيس استفاده كرد.

Determining genetic diversity of plant materials is necessary in the beginning of any breeding program. In this study, genetic diversity within and among 15 orchardgrass ecotypes collected from different parts of Iran, 7 foreign ecotypes (USA, Russia, Stonia, Spain) and 3 ecotypes with unknown origin were evaluated using RAPD markers. Eight primers from 40 tested RAPD primers produced 73 polymorphic bands. The total number of polymorphic bands within ecotypes varied from 25 to 49 bands. The averages of total and within ecotypes genetic diversity and the degree of genetic differentiation were estimated 0.291, 0.181 and 0.378, respectively. Molecular variance analysis based on squared Euclidean distances indicates that larger proportions of variability existed within ecotypes (78.37 %). Cluster analysis of molecular data, grouped the entries under study into 8 cluster. The grouping based on molecular data had not correspondence with the geographical pattern. Using principal coordinate analysis, the first tree coordinates determined 59.48% of the total variation. Grouping of ecotypes using the first two coordinates confirmed the results of cluster analysis. Cluster analysis of morphological data, grouped the entries into 4 cluster, but great match between the results of morphological and molecular data weren’t observed. In this study, a great amount of genetic diversity observed between and within orchardgrass ecotypes that could be used for selection suitable varieties and the ecotypes with exceeding genetic distance could be used in crossing programs for producing heterosis, mapping populations and disperse generations.